Stanisław Rybicki, urodzony w 1856 roku w Rzeszowie, był wybitnym polskim inżynierem zajmującym się komunikacją. Stanowił ważną postać w świecie inżynierii, a jego działalność miała wpływ nie tylko na rozwój tego sektora, ale także na aspekty społeczne i gospodarcze.
Rybicki zmarł w 1939 roku we Lwowie, jednak pozostawił po sobie trwały ślad w historii polskiego inżynierstwa i działań społecznych.
Życiorys
Stanisław Rybicki był synem Alojzego Rybickiego, który z powodu słabego zdrowia uczęszczał na prywatne lekcje w gimnazjum. W 1880 roku uzyskał dyplom po ukończeniu studiów na Politechnice w Karlsruhe, zdając egzamin dyplomowy z zakresu inżynierii komunikacyjnej. W następnym roku podjął pracę w Generalnej Inspekcji Kolei w Wiedniu, gdzie brał udział w budowie linii kolejowej Stanisławów-Husiatyn oraz linii „Karpackiej” Stryj-Ławoczne.
W 1885 roku Rybicki został pracownikiem Generalnej Dyrekcji Austriackiej Kolei Państwowych. Pięć lat później awansował na naczelnika Biura Wschodniego w Ministerstwie Kolei Austro-Węgier. W 1904 roku objął stanowisko zastępcy dyrektora, a rok później awansował na dyrektora Austriackich Kolei Państwowych we Lwowie. Dzięki swoim osiągnięciom uzyskał tytuł c. k. radcy dworu.
Od 1912 roku piastował funkcję wiceprzewodniczącego komisji egzaminacyjnej II stopnia na Politechnice Lwowskiej. W 1916 roku zrezygnował z pozycji dyrektora kolei, koncentrując się na działalności społecznej oraz gospodarczej. Był jednym z założycieli Polskiego Towarzystwa Budowlanego i członkiem rady Małopolskiej Komisji Likwidacyjnej oraz Krajowego Urzędu Odbudowy.
W 1916 roku współinicjował utworzenie Komitetu Opieki nad Żołnierzem Polskim we Lwowie, gdzie przez pierwsze cztery lata pełnił rolę wiceprezesa, a następnie objął funkcję prezesa. W 1917 roku został wybrany na prezesa Wydziału Głównego Polskiego Towarzystwa Politechnicznego, którym kierował do 1936 roku. Po zrezygnowaniu z tej funkcji został uhonorowany tytułem dożywotniego prezesa honorowego PTP.
Rybicki uczestniczył także w działalności Wschodnio-Małopolskiego Komitetu Ratunkowego dla Ofiar Wojny oraz Książęco-Biskupiego Krakowskiego Komitetu Pomocy w związku z wojennymi katastrofami. W 1919 roku znalazł się w składzie komisji stabilizacyjnej odpowiedzialnej za mianowanie pierwszych profesorów Politechniki Lwowskiej. Rok później wybrano go na prezesa Związku Polskich Instytucji Naukowych.
W 1922 roku objął przewodnictwo w Stałej Delegacji, a od 1925 roku przewodził Związkowi Polskich Zrzeszeń Technicznych, w którym w 1934 roku otrzymał tytuł prezesa honorowego. W latach 1922-1924 pełnił funkcję wiceprezesa Komitetu Nowobudujących się Kolei, a następnie do 1932 roku był jego prezesem. Dodatkowo, Rybicki sprawował funkcję prezesa Konfederacji Inżynierów Słowiańskich oraz był członkiem Dyrekcji Rady Kolejowej we Lwowie, zasiadając także w Państwowej Radzie Komunikacji i Radzie Technicznej przy Ministerstwie Komunikacji.
W latach 1923-1934 przewodniczył komitetowi wojewódzkiemu Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej, zyskując członkostwo honorowe oraz zasiadając w radzie głównej tej organizacji. W 1925 roku przy Polskim Towarzystwie Politechnicznym powołano Radę Zrzeszeń Gospodarczych, której przewodniczył przez cztery lata. Rybicki był również honorowym członkiem Związku Polskich Inżynierów Kolejowych oraz członkiem rady nadzorczej lwowskiego Akcyjnego Banku Hipotecznego w latach 1923-1928. Ponadto, odznaczył się honorowym członkostwem w korporacji akademickiej Tytania.
Pomimo swego wieku, Rybicki został aresztowany przez Rosjan po wejściu Armii Czerwonej do Lwowa. Ostatecznie, prawdopodobnie zmarł lub został zamordowany w więzieniu pod koniec 1939 roku.
Ordery i odznaczenia
Stanisław Rybicki, jako inżynier, był laureatem licznych odznaczeń, które świadczą o jego zasługach i poświęceniu. Oto lista najważniejszych wyróżnień, które otrzymał w trakcie swojej kariery:
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, nadany 2 maja 1923,
- Złoty Krzyż Zasługi, otrzymany 13 maja 1933,
- Złota Odznaka Honorowa L.O.P.P. I stopnia, przyznana w 1933,
- Odznaka Honorowa PCK I stopnia, zaszczyt nadany w 1929,
- Odznaka pamiątkowa „Orlęta”,
- Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Franciszka Józefa, przyznany w 1914 roku przez Austro-Węgry,
- Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Gwiazdy Polarnej, otrzymany w 1915 roku w Szwecji,
- Odznaka Komandorska Szwadronu Gwardii Polskiej, nadana w 1912 roku przez Austro-Węgry.
Przypisy
- Gabriele Baumgartner (oprac.): Polski Indeks Biograficzny/Polnischer Biographischer Index. Wyd. II. München: K.G. Saur Verlag GmbH, 2004, s. 1408. [dostęp 24.09.2021 r.]
- Nowe władze Pol. Tow. Politechnicznego. „Gazeta Lwowska”, Nr 73 z 28.03.1936 r., s. 2.
- Polskie Towarzystwo Politechniczne we Lwowie 1877–1927. 1927: Polskie Towarzystwo Politechniczne we Lwowie, s. 73.
- Śmierć b. posła sejmowego. „Nowości Illustrowane”. Nr 40, s. 17, 05.10.1907 r.
- Hof- und Staatshandbuch der Österreichisch-Ungarischen Monarchie. Wiedeń: 1818, s. 163.
- M.P. z 1933 r. nr 110, poz. 139 „za zasługi na polu obrony powietrznej i przeciwgazowej”.
- Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 20.
- a b c Album inżynierów i techników w Polsce. T. 1, Cz. 1, Politechnika Lwowska: rys historyczny: informacje., Lwów: Tow. Bratniej Pomocy Stud. Polit. Lwowskiej, 1932, s. 5.
- a b c d e f g Album inżynierów i techników w Polsce. T. 1, Cz. 1, Politechnika Lwowska: rys historyczny: informacje., Lwów: Tow. Bratniej Pomocy Stud. Polit. Lwowskiej, 1932, s. 6.
- Sveriges statskalender / 1931. Bihang, s. 86.
Pozostali ludzie w kategorii "Inżynieria i technologie":
Jerzy Mokrzyński | Ryszard Pełka | Stanisław Kuś (profesor nauk technicznych) | Krzysztof Kubiak (1956–2020) | Zbigniew VogelOceń: Stanisław Rybicki (inżynier)