Stanisław Kuś (profesor nauk technicznych)

---

Życiorys

Młodość

Stanisław Kuś urodził się w rodzinie akademickiej, której przedstawicielem był jego ojciec, Andrzej Kuś. Był on profesorem gimnazjalnym, doktorem filozofii i aktywnym działaczem PSL „Piast” w latach międzywojennych, a w okresie lat pięćdziesiątych doświadczył reżimu jako więzień polityczny. Jego matka, Jadwiga z d. Rusin, również odegrała ważną rolę w jego życiu. Stanisław miał również brata, Andrzeja, który był polskim alpinistą i taternikiem.

W okresie przed II wojną światową uczęszczał do I Gimnazjum w Rzeszowie, a także pobierał naukę w szkołach w Nowym Bytomiu i Cieszynie. Po wybuchu wojny ukończył szkołę rzemieślniczą, kształcąc się u Rudolfa Reitmajera w Rzeszowie. Przez dwa lata pracował w narzędziowni Zakładów Lotniczych (WSK) i równocześnie brał udział w tajnych kompletach. Równocześnie był żołnierzem Armii Krajowej, wchodząc w skład lotniczego Plutonu Sabotażowego AJ.

Kariera zawodowa

Po wojnie, w 1945 roku, Stanisław Kuś zdał maturę i rozpoczął studia na Wydziale Inżynierii Politechniki Warszawskiej. Od 1946 roku był członkiem ZMW „Wici”, gdzie pełnił funkcję prezesa na uczelni, a w 1951 roku uzyskał tytuł magistra inżyniera budownictwa. W trakcie studiów podjął pracę w PB S. Sławiński.

Po ukończeniu studiów, jego kariera zawodowa rozwijała się na różnych płaszczyznach. Pracował m.in. w Zespole Inwestycyjnym Centrali Ogrodniczej oraz Biurze Studiów Inwestycyjnych Handlu Wewnętrznego. W kolejnych latach zajmował się projektowaniem budynków, był kierownikiem zespołu oraz pracowni konstrukcji sprężonych. Przez około pięć lat pełnił rolę aspiranta w Katedrze Technologii Prefabrykatów i Betonu Sprężonego, kierowanej przez profesora Tomasza Kluza.

W 1957 roku uzyskał stopień doktora nauk technicznych na Politechnice Warszawskiej za pracę dyplomową na temat „Konstrukcje sprężone kołowo – symetrycznie”, a w latach 1959–1961 odbył staż naukowy w Paryżu. Po powrocie był adiunktem i starszym wykładowcą na Politechnice Warszawskiej, a jego aktywność w 1963 roku zaowocowała wejściem do redakcji „Inżynierii i Budownictwa”. Od 1965 do 1971 roku był zastępcą dyrektora Instytutu Techniki Budowlanej w Warszawie, kierując Zakładem Konstrukcji Przestrzennych.

W 1969 roku obronił pracę habilitacyjną na Politechnice Warszawskiej, zdobywając tytuł doktora habilitowanego. Od 1974 roku został profesorem nadzwyczajnym, a od 1990 roku profesorem zwyczajnym. Od 1976 roku swoje działania związał z Politechniką Rzeszowską, gdzie rozwijał zakład budowlany, wdrażając nowoczesne podejścia do projektowania i badań.

W swojej karierze był również wielokrotnym członkiem Centralnej Komisji ds. Tytułu Naukowego i Stopni Naukowych oraz aktywnie uczestniczył w radach naukowych różnych instytutów badawczych. Swoje wykłady prowadził m.in. w NRD, Paryżu, Leningradzie, Holandii i Kanadzie. Oprócz działalności akademickiej, był członkiem wielu stowarzyszeń i organizacji inżynieryjnych, w tym Polskiego Związku Inżynierów i Techników Budownictwa.

Stanisław Kuś jest autorem i współautorem licznych projektów, między innymi hal sportowo-widowiskowych „Olivia” w Gdańsku, Ośrodka Sportowego w Aleppo oraz innych znaczących obiektów budowlanych. Jednym z jego kluczowych osiągnięć było zaprojektowanie hali widowiskowej „Spodek” w Katowicach oraz hal takich jak Torwar w Warszawie i hala „Podpromie” w Rzeszowie.

W ciągu swojej kariery zajmował się również innymi istotnymi projektami, takimi jak sprężona część podziemna hali widowiskowo-sportowej w Katowicach oraz silosami na sodę w Janikowie. Dodatkowo, jednym z największych projektów, w którym brał udział, było wyprostowanie przechylonego wieżowca przy ul. Słowackiego w Rzeszowie.

Stanisław Kuś odegrał kluczową rolę w rozwoju inżynierii budownictwa w Polsce, w tym także w zakresie betonów sprężonych, co zostało docenione przez szereg instytucji i organizacji.

Publikacje

Profesor Stanisław Kuś to uznawany ekspert w dziedzinie nauk technicznych. Jego wkład w literaturę techniczną jest nieoceniony, jako autor oraz współautor 11 monografii i książek o tematyce technicznej.

W swoim dorobku ma także imponującą liczbę 300 artykułów naukowych oraz 5 patentów. Dodatkowo, był kluczowym udziałowcem w procesie tworzenia dziesięciu polskich norm budowlanych, które stanowiły fundamenty przed wprowadzeniem Eurokodów.

Jako mentor, profesor Kuś wypromował 8 doktorów, co świadczy o jego zaangażowaniu w rozwój akademicki i naukowy młodszych pokoleń. Od 1962 roku pełnił rolę redaktora działu konstrukcji w cenionym miesięczniku „Inżynieria i Budownictwo”, co dodatkowo podkreśla jego znaczenie w branży budowlanej.

Nagrody i odznaczenia

Profesor Stanisław Kuś jest osobą, której osiągnięcia i wkład w rozwój nauki oraz edukacji są nagradzane licznymi honorami. Wśród przyznanych mu odznaczeń znajdują się m.in.

• Krzyż Oficerski Polonia Restituta,
• Krzyż Armii Krajowej,
• Odznaka za akcję „Burza”,
• Medal Komisji Edukacji Narodowej,
• Krzyż Oficerski oraz Kawalerski OOP,
• Złoty i Srebrny Krzyż Zasługi.

W 1997 roku został uhonorowany Nagrodą Miasta Rzeszowa za całokształt działalności naukowo-dydaktycznej, technicznej oraz niewątpliwy wkład w rozwój rzeszowskiego ośrodka akademickiego. Profesor Kuś zdobył także ponad 30 dorocznych nagród przyznawanych przez Ministrów Budownictwa za jego działalność projektową i badawczą.

Jego zasługi dla społeczności lokalnej również zostały docenione, co zaowocowało tytułem Honorowego Obywatela Miasta Rzeszowa.

W dniu 20 lutego 2014 roku otrzymał tytuł Doktora Honoris Causa Politechniki Rzeszowskiej. Dodatkowo, w 1998 roku prof. Kuś został uhonorowany Medalem im. prof. Stefana Kaufmana.

---

Oceń: Stanisław Kuś (profesor nauk technicznych)

---