Cmentarz Pobitno to niezwykle ważna nekropolia zlokalizowana w Rzeszowie, w dzielnicy o tej samej nazwie, w bezpośrednim sąsiedztwie rzeki Wisłok. To miejsce, które jest świadkiem historii i kultury regionu, a także pełni istotną rolę w życiu lokalnej społeczności.
Oferując malownicze otoczenie, cmentarz znajduje się w wschodniej części miasta, blisko obwodnicy północnej oraz ulicy Lwowskiej, przy Rondzie Pobitno. Ten strategiczny układ sprawia, że jest on łatwo dostępny dla odwiedzających.
Warto dodać, że cmentarz ten posiada status prawny zabytku, co podkreśla jego znaczenie nie tylko jako miejsca spoczynku, ale również jako elementu dziedzictwa kulturowego Rzeszowa.
Historia
Prace związane z utworzeniem nowego cmentarza miały swoje początki w 1895 roku, kiedy to Rada Miasta podjęła decyzję o rozpoczęciu poszukiwań odpowiedniego terenu. Pomimo sprzeciwu ze strony kanonika kościoła farnego, zdecydowano się na zakup pola o powierzchni 9 mórg od hrabiego Romana Potockiego. Zrealizowano to w grudniu 1905 roku, za kwotę 2900 koron. Budowa posuwała się szybko, jednak pierwotny termin otwarcia, zaplanowany na 1 maja 1909 roku, został przesunięty na początek stycznia 1910 roku. Tego dnia nowe miejsce ostatniego spoczynku zostało oficjalnie otwarte, a w ślad za tym zamknięto Stary Cmentarz w Rzeszowie. Pierwszą osobą, która znalazła tutaj wieczny odpoczynek, była dwudziestoletnia Helena Rajterówna.
W okresie I wojny światowej cmentarz stał się miejscem spoczynku dla około 2500 żołnierzy różnych narodowości. Znajdują się tu również zbiorowe mogiły Polaków, którzy zginęli podczas II wojny światowej i zostali ekshumowani z lokalizacji rozsianych po mieście oraz jego okolicach. Na cmentarzu pochowano również wielu żołnierzy Wojska Polskiego, którzy polegli podczas kampanii wrześniowej i w 1944 roku. Nie można pominąć faktu, że na Pobitnym znajdowały się również mogiły niemieckie. W latach 1939-1944 złożono tu w osobnych kwaterach około 450 Niemców, a po wojnie ich szczątki przeniesiono do zbiorowych grobów. Fundacja „Pamięć” podjęła działania na rzecz ich ekshumacji, a resztki przeniesiono na cmentarz żołnierzy niemieckich w Siemianowicach Śląskich.
Po zakończeniu wojny w kwaterze XXX utworzono niewielki cmentarzyk dla żołnierzy Wojska Polskiego, w którym znajduje się około 190 pochówków poległych w walkach z UPA. Do końca wojny całkowita liczba pochowanych na tym cmentarzu przekroczyła 10,5 tysiąca osób. Co ciekawe, do końca lat 70. XX wieku liczba ta potroiła się, co związane było z dużą liczbą zgonów. Warto również zauważyć, że budowa cmentarza komunalnego Wilkowyja w latach 80. XX wieku miała kluczowy wpływ na spadek liczby pochówków w następnych latach.
Wygląd
Cmentarz Pobitno zajmuje powierzchnię około 7 ha, przyjmując formę wydłużonego prostokąta. Z trzech stron jego teren otoczony jest wysokim murem z cegły, natomiast z jednej strony znajduje się siatka. Zadbany obiekt dysponuje dwoma bramami: główną, usytuowaną od strony południowej oraz mniejszą bramą północną.
Nekropola została podzielona na 36 kwater, które są oznaczone numerami rzymskimi. Siatkę ich rozmieszczenia wyznacza 1. aleja główna, prowadząca wprost od bramy głównej, która jest dodatkowo przecięta przez 5 węższych ścieżek. Warto również zwrócić uwagę na zabytkowy drzewostan, który zdobi teren cmentarza.
Kaplica cmentarna, będąca istotnym punktem tego miejsca, została umiejscowiona przy bramie głównej, co dodaje wyjątkowego charakteru całej nekropolii.
Pochowani
Temat cmentarza Pobitno w Rzeszowie dotyczący osób tam pochowanych budzi wiele emocji i wspomnień. Na tym cmentarzu spoczywa wielu znamienitych mieszkańców tego regionu, których życie i dokonania są częścią lokalnej historii. Warto zwrócić uwagę na bogatą kategoryzację osób pochowanych na tym miejscu, co podkreśla znaczenie tego cmentarza jako elementu kulturowego i historycznego Rzeszowa.
Pozostałe obiekty w kategorii "Cmentarze":
Stary Cmentarz w Rzeszowie | Cmentarz Wilkowyja w RzeszowieOceń: Cmentarz Pobitno w Rzeszowie