Jerzy Swoboda

Kultura i sztuka

Jerzy Swoboda, urodzony w 1953 roku w Rzeszowie, to wybitny polski dyrygent oraz pedagog, którego kariera w świecie muzyki jest niezwykle bogata i pełna osiągnięć. Ukończył studia dyrygenckie z wyróżnieniem w 1982 roku w Akademii Muzycznej w Krakowie, pod kierunkiem Krzysztofa Missony.

W latach 1982–1986 pełnił rolę kierownika Chóru Państwowej Filharmonii w Krakowie, a następnie objął stanowisko dyrygenta zespołu „Capella Cracoviensis”. W tamtym okresie prowadził równocześnie działalność dydaktyczną w Akademii Muzycznej w Krakowie, kształcąc przyszłych muzyków i dyrygentów. Pomiędzy 1986 a 1990 rokiem, Swoboda był stałym dyrygentem Polskiej Orkiestry Kameralnej oraz orchestrą „Sinfonia Varsovia”.

W latach 1990–1998 sprawował funkcję dyrektora naczelnego i artystycznego w Państwowej Filharmonii Śląskiej w Katowicach, a długoletnia współpraca z Międzynarodowym Festiwalem Chopinowskim w Dusznikach-Zdroju, gdzie był dyrektorem artystycznym w latach 1987–1992, znacząco przyczyniła się do jego rozwoju artystycznego. Od 1998 do 2005 roku pełnił rolę dyrektora artystycznego Filharmonii Częstochowskiej, a obecnie kontynuuje pracę pedagogiczną na Uniwersytecie Humanistyczno-Przyrodniczym im. Jana Długosza w Częstochowie.

Jerzy Swoboda miał zaszczyt koncertować z wieloma polskimi oraz zagranicznymi orkiestrami. Do jego osiągnięć należy współpraca z takimi instytucjami jak: Filharmonia Narodowa, Orkiestra Filharmonii Dolnośląskiej w Jeleniej Górze (gdzie pełnił funkcję I Dyrygenta), oraz Orkiestra Symfoniczna Akademii Muzycznej w Łodzi. Jego występy miały miejsce w renomowanych salach koncertowych w Europie, a także poza jej granicami, w takich krajach jak Japonia, Kanada czy Stany Zjednoczone.

Artysta zrealizował wiele nagrań płytowych, często współpracując z wytwórniami fonograficznymi z Japonii, Anglii i USA. Obecność w znaczących festiwalach, takich jak Festiwal Mozartowski w Würzburgu, festiwale w Echternach (Luksemburg), Marianskich Łaźniach (Czechy) czy Atenach (Grecja), stanow wniosek o jego międzynarodowej rozpoznawalności. Współpracował z wieloma znakomitymi solistami, takimi jak: June Anderson, Justus Frantz czy Yehudi Menuhin.

Swoboda wielokrotnie zasiadał w jury Międzynarodowego Konkursu Dyrygentów im. Grzegorza Fitelberga w Katowicach. Jego dorobek artystyczny obejmuje także występ w japońskim filmie fantastycznym „Avalon”, gdzie wśród innych polskich artystów, w tym Małgorzaty Foremniak, zagrał epizod dyrygenta. Warto również wspomnieć o jego roli w dokumencie o Witoldzie Lutosławskim, gdzie pojawił się jako słuchacz, a także o jego pracy jako muzyczny konsultant w ostatnim filmie z udziałem Witolda Lutosławskiego, wyreżyserowanym przez Krzysztofa Zanussiego, zrealizowanym na zlecenie BBC.

W dorobku artystycznym Jerzego Swobody znajdują się liczne prawykonania oraz rozległy repertuar symfoniczny, który obejmuje dzieła zarówno klasyczne, jak i najnowsze kompozycje współczesne.

Wybrana dyskografia

W bogatej karierze Jerzego Swobody, wybitnego dyrygenta, znajduje się wiele znaczących nagrań, które zasługują na szczegółowe omówienie. Poniżej przedstawiamy wybrane dzieła jego dyskografii, które odzwierciedlają szeroki zakres jego artystycznych osiągnięć.

  • – H.M. Górecki – III Symfonia „Symfonia pieśni żałosnych”, w wykonaniu Zofii Kilanowicz (sopran) oraz Orkiestry Symfonicznej Filharmonii Śląskiej pod batutą Jerzego Swobody, została wydana przez Polskie Nagrania; to album, który zdobył tytuł Płyty Roku 1994 oraz Nagrodę „Fryderyk”.
  • – Erik Funk (Tom II: Symfonie III i IV), z udziałem Anny Marii Baezy (klarnet) oraz Judith Stabler, przy wsparciu Czech Radio Symphony Orchestra z Vladimírem Válekiem jako dyrygentem oraz Orkiestry Filharmonii Narodowej w Warszawie, z Jerzym Swobodą jako dyrygentem, to nagranie dostępne pod numerem MMC 2076.
  • – Francis Judd Cooke w projekcie The Warsaw Recordings, w skład którego wchodzi Cantata: The House of Christmas, a także Symphony 1994, Symphony 1990 i Variations in G, w wykonaniu Doroty Radomskiej (sopran), Bogdana Śliwy (baryton), Moyzes String Quartet, Chóru Filharmonii Narodowej w Warszawie oraz Orkiestry Filharmonii Narodowej, pod dyrekcją Jerzego Swobody, oznaczone jako MMC 2039.
  • – Frank Graham Stewart z Overture Brevis, Concerto for Viola and Orchestra, Fantasy for Orchestra, Concerto for Bb Clarinet and Orchestra oraz Scherzo for Orchestra, z udziałem Karen Dreyfus (altówka), Richarda Stoltzmana (klarnet), New York Chamber Symphony oraz Seattle Symphony Orchestra, a także Jerzego Swobody i jego zespołów, zawiera album MMC 2102.
  • – H.M. Górecki – III Symfonia „Symfonia pieśni żałosnych”, w wersji nagranej przez Orkiestrę Filharmonii Śląskiej, z Jerzym Swobodą jako dyrygentem, jest dostępna również w wydaniu Belart 4501482.
  • – Kolejne nagranie H.M. Góreckiego – III Symfonia „Symfonia pieśni żałosnych”, w wykonaniu Zofii Kilanowicz i Orkiestry Filharmonii Śląskiej, dyrygowanej przez Jerzego Swobodę, wydane przez Eloquence 450 148-2.
  • – Włodzimierz Lutosławski (Koncert na wiolonczelę i orkiestrę, Partita na skrzypce, fortepian i orkiestrę, I Symfonia), z Tomaszem Strahlem (wiolonczela), Romanem Lasockim (skrzypce), Antonim Brożkiem (fortepian), Orkiestrą Filharmonii Śląskiej, pod dyrekcją Jerzego Swobody, otrzymał numer PRCD020 od Polskiego Radia Katowice.
  • – William Walton – Koncert altówkowy oraz William Thomas McKinley – Koncert altówkowy nr 3, z Karen Dreyfus (altówka), przy udziale Orkiestry Filharmonii Narodowej w Warszawie i Orkiestry Filharmonii Śląskiej, dyrygowane przez Jerzego Swobodę, dostępne pod numerem MMC Recordings MMC2047.

Te wybitne nagrania nie tylko podkreślają różnorodność repertuaru, ale także doskonałość artystyczną Jerzego Swobody jako dyrygenta. Każda z płyt stanowi cenny wkład w polską muzykę klasyczną i zasługuje na uznanie.

Przypisy

  1. Pracownicy Katedry Muzyki [online], www.muzyka.ws.ujd.edu.pl [dostęp 21.12.2020 r.]
  2. Jerzy Swoboda – Życie i twórczość | Culture.pl [online], culture.pl [dostęp 21.04.2016 r.]
  3. AVALON – Film fabularny [online], FilmPolski.pl [dostęp 21.04.2016 r.]
  4. WITOLD LUTOSŁAWSKI W ROZMOWIE Z KRZYSZTOFEM ZANUSSIM – Film dokumentalny [online], FilmPolski.pl [dostęp 21.04.2016 r.]
  5. Orkiestra Symfoniczna: Filharmonia Dolnośląska w Jeleniej Górze [online], www.filharmonia.jgora.pl [dostęp 21.04.2016 r.]
  6. Historia festiwali [online], Międzynarodowy Festiwal Chopinowski w Dusznikach-Zdroju [dostęp 20.04.2016 r.]
  7. Filharmonia Częstochowska im. Bronisława Hubermana | Historia i patron [online], www.filharmonia.com.pl [dostęp 20.04.2016 r.]
  8. Koncert: Muzyczna podróż w stronę Orientu [online], www.amuz.lodz.pl [dostęp 21.04.2016 r.]

Oceń: Jerzy Swoboda

★★★★★
Średnia ocena:4.97 Liczba ocen:13