II Liceum Ogólnokształcące im. płk. Leopolda Lisa-Kuli w Rzeszowie to jedna z najstarszych instytucji edukacyjnych w tym mieście. Szkoła została założona w 1904 roku, co czyni ją placówką o długiej historii.
Utworzenie liceum było rezultatem decyzji wybitnego władcy Austro-Węgier, Franciszka Józefa, co podkreśla znaczenie tej szkoły w kontekście kulturalnym oraz edukacyjnym regionu.
Kalendarium
Historia II Liceum Ogólnokształcącego im. płk. Leopolda Lisa-Kuli w Rzeszowie jest niezwykle bogata i pełna wydarzeń, które miały znaczący wpływ na rozwój edukacji w regionie oraz kształtowanie się samej szkoły.
– 1904 – 20 stycznia zakończono budowę II Gimnazjum, które powstało na podstawie projektu inżyniera Bałbana, z fundacji Jana Towarnickiego. Budowa rozpoczęła się w jesieni 1903 roku. Rok szkolny zainaugurowano 3 września, a 23 listopada odbyło się uroczyste otwarcie szkoły, w którym brał udział namiestnik Andrzej Potocki. Było to 8-klasowe gimnazjum męskie o profilu klasycznym, w którym uczyło się 450 uczniów w wieku od 11 do 25 lat, w 12 oddziałach. Na stanowisko dyrektora powołano profesora II Gimnazjum we Lwowie, dr Mieczysława Warmskiego.
– 1905 – W szkole założono orkiestrę oraz organizację „Bratnia Pomoc”, mającą na celu wsparcie ubogich uczniów. Utworzono również czytelnię oraz różne grupy sportowe, sprzyjające wszechstronnemu rozwojowi młodzieży.
– 1906 – Powstała kasa ubogich uczniów, której fundusze pochodziły ze składek oraz organizowanych wydarzeń i były przeznaczone na wsparcie finansowe dla potrzebujących.
– 1911 – Utworzono szkolny ogródek botaniczny, co stanowiło wzbogacenie oferty edukacyjnej poprzez bezpośredni kontakt z przyrodą oraz rozpoczęto działalność kółek naukowych.
– 1914 – W marcu dyrektorem został Jan Lebiedzki. W momencie wybuchu I wojny światowej budynek szkoły został zajęty przez wojsko.
– 1915 – 4 lutego zainaugurowano tzw. kurs gimnazjalny, w którym rozpoczęło naukę 50 uczniów pod kierownictwem profesora Sędzimira, w lokalu Prywatnego Gimnazjum Żeńskiego. W czasie I wojny światowej poległo trzech nauczycieli oraz 50 uczniów.
– 1918 – Wychowankowie gimnazjum uczestniczyli w rozbrajaniu stacjonujących w Rzeszowie oddziałów austriackich. 13 października zorganizowano w mieście pochód, aby uczcić pamięć Tadeusza Kościuszki.
– 1920 – Budynek szkoły, dotychczas będący własnością Fundacji Jana Towarnickiego, przeszedł na własność państwa.
– 1922 – Do grona nauczycielskiego dołączyła pierwsza kobieta, Klotylda Szymańska, która uczyła przedmiotów przyrodniczych, fizyki i chemii.
– 1927 – 20 stycznia nadano szkole nową nazwę: Państwowe Gimnazjum im. Stanisława Sobińskiego. II Gimnazjum obrało profil humanistyczny. 6 listopada wmurowano w budynku szkoły tablicę pamiątkową, upamiętniającą trzech profesorów i pięćdziesięciu uczniów, którzy polegli w trakcie I wojny światowej.
– 1929 – Zakończono budowę sali gimnastycznej. Dr. Stefan Przyboś zainicjował działalność teatrzyku szkolnego, a szkoła obchodziła 25-lecie istnienia, organizując zjazd swoich wychowanków oraz nadanie sztandaru.
– 1933 – Zlikwidowano 8-klasowe gimnazjum, przekształcając je w 4-letnie gimnazjum oraz 2-letnie liceum.
– 1938 – Na mocy zarządzenia Ministra Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego, „II Państwowe Gimnazjum im. Stanisława Sobińskiego w Rzeszowie” zostało przekształcone w „II Państwowe Liceum i Gimnazjum im. Stanisława Sobińskiego w Rzeszowie,” oferujące czteroletnie gimnazjum i dwuletnie liceum, z klasą humanistyczną oraz matematyczno-fizyczną.
– 1939 – Wybuch II wojny światowej spowodował przerwanie działalności szkoły. Budynek II Gimnazjum został zajęty przez wojska niemieckie, a placówka uległa zniszczeniu. Zaczęły się aresztowania nauczycieli oraz maturzystów.
– 1940 – Władze niemieckie usunęły tablicę upamiętniającą profesorów oraz uczniów, którzy polegli w trakcie I wojny światowej.
– 1944 – Po wyzwoleniu, nauka wznowiła się w budynku przy ul. 3 Maja 13, gdzie obecnie znajdują się „Delikatesy.” W obiekcie II Gimnazjum mieścił się szpital Armii Radzieckiej, a w grudniu przystąpiono do organizacji pierwszego egzaminu dojrzałości. Podczas tego okresu pierwsi absolwenci wstąpili do II Armii Wojska Polskiego.
– 1945 – W szkole wznowił działalność Związek Harcerstwa Polskiego, co przyczyniło się do propagowania wartości patriotycznych i obywatelskich wśród młodzieży.
– 1948 – Szkoła powróciła do swojego budynku, gdzie przeprowadzono prace porządkowe oraz budowę boiska sportowego. Uroczyste otwarcie miało miejsce 8 maja, a 1 września dokonano zniesienia podziału na gimnazjum i liceum, wprowadzając 4-klasowe Liceum Ogólnokształcące. Szkoła przekształciła się w 11-letnią placówkę, otrzymując nazwę II Liceum Ogólnokształcące w Rzeszowie.
– 1949 – Odbyła się reorganizacja szkoły, a II Liceum Ogólnokształcące przekształcono na I Liceum TPD i nadano mu nową nazwę: Szkoła Podstawowa i Liceum Ogólnokształcące TPD.
– 1953 – Wówczas szkole nadano imię Bohaterów Młodej Gwardii, co miało znaczący wpływ na tożsamość instytucji i jej wychowanków.
– 1956 – Zlikwidowano patronat TPD, a placówka zaczęła funkcjonować jako II Liceum Ogólnokształcące im. Bohaterów Młodej Gwardii.
– 1961 – Przeprowadzono rozbudowę i przebudowę budynku liceum, w tym zainstalowano centralne ogrzewanie oraz rozbudowano boczne skrzydła obiektu do wysokości II piętra.
– 1967 – 27 maja odsłonięto tablicę pamiątkową w hołdzie byłym uczniom, którzy walczyli podczas powstań śląskich.
– 1968 – W szkolnych suterenach urządzono szatnie dla uczniów, co poprawiło warunki użytkowania budynku.
– 1969 – Szczep Harcerski II Liceum Ogólnokształcącego otrzymał sztandar, co podkreśliło jego wartości i związki ze środowiskiem harcerskim.
– 1974 – 10–11 maja odbyły się obchody 70-lecia szkoły połączone z Zjazdem absolwentów i przekazaniem Szkole sztandaru, który ufundował Zakład opiekuńczy – II Oddział PKS w Rzeszowie.
– 1975 – Rozpoczęto organizację Żeńskiej Orkiestry Dętej, co przyczyniło się do urozmaicenia życia kulturalnego w szkole.
– 1979 – Zorganizowano uroczyste obchody 75-lecia szkoły. 22 września odbył się V zjazd absolwentów rocznika 1939, z okazji 40-lecia ich matury. Szkoła została przyjęta do Szkół Stowarzyszonych w UNESCO.
– 1982 – Oddano do użytku nową salę gimnastyczną oraz aulę, budowę rozpoczęto w 1977 roku.
– 1983 – 5–6 czerwca zorganizowano zjazd absolwentów z okazji 50-lecia matury, co było ważnym wydarzeniem w historii społeczności szkolnej.
– 1984 – Uroczyste obchody 80-lecia istnienia szkoły ukazały jej długą i bogatą tradycję.
– 1989 – Zorganizowano zjazd maturzystów z lat 1936, 1937, 1938 i 1939, co stanowiło kontynuację tradycji spotkań roczników.
– 1991 – 7 marca nadano szkole imię płk. Leopolda Lisa-Kuli. W tym dniu liceum otrzymało sztandar, ufundowany przez Komitet Rodzicielski. Przywrócono również tablicę ku czci profesorów i uczniów, poległych w latach I wojny światowej, która wcześniej została usunięta przez władze niemieckie w 1940 roku. W jednej z sal lekcyjnych zorganizowano ekspozycję poświęconą Patronowi Szkoły.
– 1994 – 6 czerwca na cokole w budynku szkoły zainstalowano posąg płk. Leopolda Lisa-Kuli, autorstwa rzeszowskiego rzeźbiarza, Krzysztofa Bukały. 9 czerwca miały miejsce uroczyste obchody 90-lecia istnienia szkoły, podczas których wmurowano pamiątkową tablicę, upamiętniającą poległych na frontach II wojny światowej, a także tych zamordowanych w więzieniach, obozach i łagrach w Polsce, Niemczech i ZSRR w czasie wojny oraz w okresie powojennym.
– 2004 – 18 września miały miejsce uroczyste obchody stulecia II LO, które podkreśliły jego znaczenie w historii lokalnej edukacji.
– 2007 – Rozpoczęto gruntowny remont budynku szkoły, obejmujący modernizację elewacji oraz obiektów sportowych, co miało na celu poprawę warunków nauczania.
– 2011 – Szkoła rozpoczęła poszerzanie oferty edukacyjnej o profil psychologiczno-fizyczny, odpowiadając na potrzeby młodzieży oraz współczesnego rynku pracy.
– 2013 – Zakończono remont szkoły, co pozytywnie wpłynęło na komfort uczniów oraz nauczycieli.
Dyrektorzy
W historii II Liceum Ogólnokształcącego im. płk. Leopolda Lisa-Kuli w Rzeszowie, kluczową rolę odgrywali dyrektorzy, którymi byli:
- 1904–1914 – Mieczysław Warmski,
- 1914–1932 – Jan Lebiedzki,
- 1932–1938 – Jerzy Ostrowski,
- 1939, 1944–1952 – Stanisław Jachimowski,
- 1952–1956 – Jan Kapała,
- 1956–1957 – Kazimiera Drozdowa,
- 1957–1972 – Romuald Rodzoń,
- 1972–1990 – Aleksander Wilk,
- 1990–1997 – Wacław Polek,
- 1997–2006 – Jerzy Cypryś,
- 2006– obecnie – Andrzej Szymanek.
Każdy z tych dyrektorów przyczynił się do rozwoju i sukcesów placówki, wprowadzając zmiany oraz kierując nią w kierunku nowoczesności i jakości edukacji.
Uczniowie i absolwenci
Wśród znakomitych uczniów oraz absolwentów II Liceum Ogólnokształcącego im. płk. Leopolda Lisa-Kuli w Rzeszowie, można znaleźć wiele wybitnych postaci, których osiągnięcia znane są w różnych dziedzinach. Poniżej przedstawiamy ich nazwiska wraz z rokiem, w którym złożyli maturę:
- Franciszek Bardzik (1915),
- Czesław Bomba (VII klasa w 1914),
- Stefan Chomicz (VIII klasa w 1908),
- Władysław Ciepielowski (VII klasa w 1914),
- Kazimierz Iranek-Osmecki (1915),
- Marian Radwański vel Kluska (1913),
- Józef Kokoszka (1913),
- Stanisław Kublin (1913),
- Stanisław Kukla (1913),
- Józef Kuryłowicz (VII klasa w 1914),
- Leopold Lis-Kula (VII klasa w 1914),
- Franciszek Mach (VII klasa w 1914),
- Stefan Mazanek (1913),
- Stefan Przyboś (1919),
- Adam Przyboś (1925),
- Ignacy Szpunar (1913),
- Franciszek Wątroba (1913),
- Ewa Leniart,
- Jacek Krawczyk,
Wymienione osoby, zarówno z wczesnych, jak i późniejszych roczników, mają ogromny wkład w rozwój społeczny oraz kulturalny regionu, będąc doskonałym przykładem sukcesów, które zyskują dzięki edukacji w tej szkole.
Przypisy
- Ewa Leniart. podkarpackie.pl, 17.01.2017 r. [dostęp 10.06.2021 r.]
- Święty z sąsiedztwa. Jacek Krawczyk z Palikówki. diecezja.rzeszow.pl. [dostęp 24.11.2021 r.]
- Jerzy J. Dynia, Moje drugie liceum. Wspomnienie absolwenta, „Nasz Dom. Rzeszów”, 10 (110), 2014, s. 8.
- Ostrowski Jerzy Zbigniew, „Gazeta Wyborcza”, 15.01.2002 r.
- Państwowe licea i gimnazja w Okręgu Szkolnym Lwowskim. „Dziennik Urzędowy Kuratorjum Okręgu Szkolnego Lwowskiego”. Nr 6, s. 263, 30.06.1938 r.
- Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego II Gimnazjum im. Stanisława Sobińskiego w Rzeszowie za rok szkolny 1932/33, Rzeszów 1933, s. 23.
- Ryszard R. Terlecki, Tajne władze oświatowe w zachodniej Rzeszowszczyźnie w latach 1939–1944, „Rozprawy z Dziejów Oświaty”, 22, 1979, s. 145.
- Historia II Liceum Ogólnokształcącego – Kalendarium, II Liceum Ogólnokształcące im. płk. Leopolda Lisa-Kuli w Rzeszowie.
- Halina H. Dudzińska, Wstęp, [w:] Zygmunt Z. Żytkowski, Tajne nauczanie gimnazjalno-licealne w Kolbuszowej w latach 1941–1944, Kolbuszowa: Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy, 1998, s. 16.
- Drugie gimnazyum w Rzeszowie. „Nowości Illustrowane”, 10, s. 11, 03.12.1904 r.
- Sprawozdanie Kierownictwa Filii C. K. Gimnazyum w Stryju za rok szkolny 1914, Stryj: 1914, s. 3.
Pozostałe obiekty w kategorii "Szkoły":
III Liceum Ogólnokształcące im. Cypriana Kamila Norwida w Rzeszowie | IV Liceum Ogólnokształcące im. Mikołaja Kopernika w Rzeszowie | Medyczna Szkoła Policealna w Rzeszowie | I Liceum Ogólnokształcące im. ks. Stanisława Konarskiego w RzeszowieOceń: II Liceum Ogólnokształcące im. płk. Leopolda Lisa-Kuli w Rzeszowie