Kamienica Dzierżyńskich jest interesującym przykładem architektury w Rzeszowie. Jest to budynek, który pełni rolę Urzędu Spraw Wewnętrznych, zlokalizowany w tym urokliwym mieście.
Warto zwrócić uwagę na jej historyczne i kulturalne znaczenie dla regionu, które przenika codzienne życie mieszkańców.
Położenie
Kamienica Dzierżyńskich znajduje się w obrębie rzeszowskiegoŚródmieścia. Jej dokładna lokalizacja to Plac Śreniawitów, który dzieli ulice Kraszewskiego oraz Unii Lubelskiej.
Charakterystyka
W około 1904 roku, pewna działka usytuowana tuż naprzeciw zamku została zakupiona przez Jan Dzierżyńskiego, rzeszowskiego asesora, oraz jego małżonkę, Zofię Izabelę. Na sfinansowanie budowy nowego domu wzięli kredyt, który spłacali aż do roku 1922. II wojna światowa przyniosła ze sobą znaczące zmiany, w tym całkowitą przebudowę ulicy Zamkowej w 1940 roku, co również wpłynęło na architekturę ich domu. W wyniku tych działań częściowo odsłonięto fundamenty, które obecnie są widoczne pod piaskowcem na poziomie chodnika. Do głównego wejścia dobudowano również schody.
Rok później Dzierżyńscy zostali zmuszeni do opuszczenia mieszkania. W latach 50. XX wieku rodzina odzyskała swoją nieruchomość, jednak tymczasowym użytkownikiem budynku nadal pozostawała milicja, a w jego wnętrzach mieściło się kasyno. W 1988 roku Urząd Spraw Wewnętrznych zakupił to miejsce, a jego nowym „lokatorem” stała się policja. W latach 90. XX wieku przeprowadzono szereg prac naprawczych oraz wzmocnień strukturalnych; wymieniono okna, drzwi oraz wzmocniono fundamenty. Zmiany architektoniczne na budynku kontynuowano, w 2008 roku zrealizowano również wymianę dachu. Dziś mieści się w nim laboratorium kryminalistyczne KWP.
Konstrukcja budynku jest stosunkowo prosta i minimalistyczna. Wyjątkowym elementem jest „wieża”, która została dołączona do prostokątnego korpusu od strony północnej. Elewacja budynku podzielona jest na dwie części. Przy ziemi można dostrzec rząd ciosów piaskowca, które obejmują niewielkie, zakratowane okna piwniczne. Parter pokryty jest czerwoną cegłą, podczas gdy pierwsze piętro charakteryzuje się gładką, białą elewacją. Wokół okien biegną listwy z prostokątnymi zębami, które dodają całości wyrafinowania. Najbardziej ozdobnym detalem jest pusty kartusz herbowy, opleciony ornamentem roślinnym, umieszczony nad głównym wejściem.
Pozostałe obiekty w kategorii "Kamienice i domy":
Kamienica Różyckich w Rzeszowie | Dom Polonii w Rzeszowie | Kamienica Alko w Rzeszowie | Kamienica Tekielskiego w Rzeszowie | Kamienica „Luftmaszyna” w Rzeszowie | Dom przy ul. ks. Jałowego 33 w Rzeszowie | Dom Esterki w RzeszowieOceń: Kamienica Dzierżyńskich w Rzeszowie