Ratusz w Rzeszowie to nie tylko zabytkowy budynek, ale również ważny symbol miasta. Znajduje się on w samym sercu Rzeszowa, na Rynku, gdzie przyciąga uwagę zarówno mieszkańców, jak i turystów.
Budynek jest doskonałym przykładem stylów architektonicznych, łącząc w sobie neogotyckie i neorenesansowe cechy, które sprawiają, że jest on wyjątkowy wśród innych obiektów. Ponadto, ratusz pełni funkcję siedziby Urzędu Miasta Rzeszowa, co podkreśla jego znaczenie w administracji lokalnej.
Historia
Pierwsze wzmianki dotyczące ratusza w Rzeszowie pojawiły się w aktach lokacyjnych miasta, które zostały wydane w 1427 roku przez Piotra Lunaka z Wiśnicza oraz Stoigniewa z Szumska. Wówczas budowla miała formę drewnianą i podpiwniczoną, jednak tragicznie zniszczyła ją wielka pożoga w 1576 roku.
Przed rokiem 1591, na zlecenie Mikołaja Spytka Ligęzy, zbudowano nowy, murowany ratusz, który posiadał gank, przedsionek oraz wieżę. Niestety, w 1657 roku, budowla ta uległa zniszczeniu podczas najazdu księcia Jerzego II Rakoczego. Odbudowę przeprowadzono w drugiej połowie XVII wieku, tworząc obiekt dwukondygnacyjny z dachem czterospadowym. Następnie, około 1730 roku, pod nadzorem architekta Karola Henryka Wiedemanna, budynek przeszedł gruntowną przebudowę oraz remont.
W przybliżeniu w 1820 roku, Johan Burgaller dokonał kolejnej przebudowy, nadając ratuszowi cechy skromnego klasycyzmu. Z kolei większy remont miał miejsce w latach 1867–1884, kiedy to ratusz zyskał nowy wygląd. Lata 1895–1898 przyniosły kolejne zmiany. Na podstawie projektu Franciszka Skowrona, budowla została przekształcona na styl neogotycki i neorenesansowy, dobudowano również drugie piętro oraz, zgodnie z projektem Kazimierza Hołubowicza, ukształtowano na nowo wnętrza.
W trakcie II wojny światowej ratusz był bardzo zdewastowany. Po wojnie, w latach 1993–1996, przeprowadzono kompleksowy remont, modernizację i rekonstrukcję budynku.
Każdego dnia, siedmiokrotnie w ciągu doby, z ratusza rozbrzmiewa hejnał miasta, skomponowany przez Tomasza Stańkę.
Architektura
Wzniesiony z uwagi na solidność budynek ratusza w Rzeszowie, zbudowany z cegły, proponuje podziwianie swojej architektury w trzech kondygnacjach, z częściowo podpiwniczonej struktury, w której mury piwnic wykonano z kamienia.
Obiekt zaprojektowano w kształcie prostokąta, a jego zewnętrzne ściany zostały pokryte tynkiem. Elewacje charakteryzują się różnorodnością, co podkreśla zróżnicowana wielkość oraz różne kształty okien. Elewacja północna w określony sposób wyróżnia się dziesięcioosiowym układem, w którym znajduje się niewielki trzyosiowy ryzalit, zakończony trójkątnym szczytem. To właśnie w ryzalicie znajduje się główne wejście do budynku, a po obu stronach tego wejścia rozlokowane są balkony, co dodaje elegancji całej konstrukcji.
Podobnie jak wcześniej opisana elewacja północna, elewacja południowa także ma dziesięcioosiowy układ, z wyraźnym trzyosiowym ryzalitem. Ten część budynku jest zwieńczona trójspadowym dachem, z ośmiobocznymi wieżyczkami po bokach, co nadaje jej unikalny wygląd. Z kolei elewacje zachodnia i wschodnia są trzyosiowe, z trójkątnymi szczytami, co dodatkowo wzbogaca architektoniczny obraz ratusza. Elewacja wschodnia jest szczególnie interesująca dzięki podcieniowi, który opiera się na filarach z bloków piaskowcowych, nad którym także ulokowany jest balkon.
Wnętrze budynku zaskakuje różnorodnością tych konstrukcji. Pomieszczenia przykryto sklepieniami krzyżowymi, żaglastymi oraz kolebkowymi, a piwnice przypominają o tradycji sklepienia kolebkowego. Dach ratusza ma wielospadową formę i jest pokryty dachówką ceramiczną, co podkreśla jego klasyczny charakter.
Powierzchnia użytkowa ratusza wynosi 989,84 m², podczas gdy kubatura obiektu osiąga 7228 m³, co czyni go reprezentacyjnym i monumentalnym budynkiem w przestrzeni Rzeszowa.
Pozostałe obiekty w kategorii "Instytucje i organizacje rządowe":
Sąd Okręgowy w Rzeszowie | Archiwum Państwowe w Rzeszowie | Sąd Apelacyjny w RzeszowieOceń: Ratusz w Rzeszowie