Antoni Suchanek

---

Życiorys

Antoni Suchanek urodził się w rodzinie Henryka i Zofii z Kamińskich. Po ukończeniu szkoły średniej, już od najmłodszych lat przejawiał talent plastyczny, co skierowało go ku wizji artystycznej. W związku z tym, postanowił podjąć naukę w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, gdzie miał zaszczyt być uczniem renomowanych artystów takich jak Józef Mehoffer oraz Leon Wyczółkowski.

W trakcie wojny polsko-bolszewickiej zaciągnął się ochotniczo do 5 pułku piechoty Legionów, wykazując się odwagą i poświęceniem dla ojczyzny. Jego losy nie oszczędzały go także w czasie II wojny światowej; 5 czerwca 1943 roku, podczas ślubu córki, został aresztowany. Z początku trafił do więzienia na Pawiaku, a następnie do obozu w Auschwitz. Po dramatycznych miesiącach niewoli, udało mu się odzyskać wolność na początku listopada 1943 roku.

Antoni Suchanek brał również udział w powstaniu warszawskim, udowadniając, że prawdziwi artyści potrafią walczyć o wolność nie tylko pędzlem, ale i bronią w dłoni. Po zakończeniu burzliwych lat, znalazł swoje miejsce wiecznego spoczynku na cmentarzu Witomińskim, gdzie spoczywa obok swojej trzeciej żony, Stanisławy (kwatera 59-28-26).

Działalność artystyczna

Antoni Suchanek, artysta o wielu talentach, osiedlił się w Gdyni, z której czerpał inspirację w związku z dynamicznym rozwojem miasta, tamtejszym portem oraz stocznią, co czyniło go pionierem w tej dziedzinie. Tworzył swoje prace z perspektywy Kamiennej Góry oraz Kępy Oksywskiej. Zdobył I nagrodę za dzieło „Panorama Gdyni II” na III Wystawie Morskiej.

W czasach, gdy zainaugurowana została kampania wrześniowa w 1939 roku, Suchanek zastępował Macieja Nehringa na pozycji dyrektora muzeum „Zachęty”. Jego zadania obejmowały nadzorowanie zabezpieczenia oraz pakowanie cennych zbiorów muzeum, w tym znakomitego obrazu „Bitwa pod Grunwaldem” autorstwa Jana Matejki.

Po zakończeniu II wojny światowej, w 1946 roku, artysta powrócił do Gdyni, gdzie osiedlił się w Orłowie. Tam tworzył cykl prac dokumentujących proces odbudowy z ruin portu zniszczonego podczas działań wojennych, znany jako „Stocznia buduje”.

Suchanek był aktywnym uczestnikiem życia artystycznego Trójmiasta, co przyczyniło się do powstania grupy artystycznej w kawiarni Cyganeria, skupiającej Polskich Marynistów Plastyków. W tym przedsięwzięciu wspierał go Marian Mokwa. Poza tym, artysta malował ilustracje do wielu czasopism wydawanych w regionie wybrzeża, a także projektował dekoracje na statki, w tym obrazy na mesy takich jednostek jak MS Oliwa, MS Koszalin czy MS Modlin.

Jego twórczość była szeroko prezentowana, a on sam brał udział w licznych indywidualnych wystawach, które odbyły się w miastach takich jak:

• Gdynia (1947, 1950, 1961, 1966, 1968, 1977),
• Gdańsk (1952, 1953, 1971, 1979),
• Nowy Sącz (1968),
• Sopot (1954),
• Warszawa (1978),
• na przełomie (2003/2004) w Muzeum Narodowym w Gdańsku, gdzie zorganizowano dużą wystawę jego prac pt. „Antoni Suchanek, malarstwo, rysunek”.

Obecnie dzieła tego artysty znajdują się w prestiżowych zbiorach, takich jak: Muzeum Warszawy, Muzeum Narodowym w Gdańsku, Muzeum Narodowym w Warszawie, Narodowym Muzeum Morskim w Gdańsku, Muzeum Miasta Gdyni, Muzeum Okręgowe w Bydgoszczy, Muzeum Ziemi Sądeckiej, a także w wielu instytucjach związanych z gospodarką morską oraz w prywatnych kolekcjach na całym świecie.

Ordery i odznaczenia

Antoni Suchanek, znany ze swojej wyjątkowej działalności, został odznaczony wieloma prestiżowymi nagrodami, które świadczą o jego znaczącym wkładzie w rozwój kraju oraz społeczności lokalnej. Wśród jego wyróżnień znajdują się:

• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski, przyznany w 1971 roku,
• Złoty Krzyż Zasługi, otrzymany 29 października 1947 roku,
• Medal 10-lecia Polski Ludowej, przyznany 25 marca 1955 roku,
• Odznaka „Zasłużony Pracownik Morza”, nadana w 1971 roku,
• Medal Pięćsetlecia Powrotu Gdańska do Polski, zdobyty w 1957 roku,
• Medal X Wieków Gdańska, przyznany w 1962 roku,
• Medal Neptuna, otrzymany w 1971 roku.

Upamiętnienie

31 maja 2009 roku, w Orłowie, przy molo, odsłonięto rzeźbę, która upamiętnia autora oraz jego twórczość. Wiedza o artyście zyskała nową formę dzięki temu dziełu, które znalazło swoje miejsce na skwerze, noszącym jego imię.

Rzeźba daje możliwość refleksji nad dorobkiem Antoniego Suchanka oraz jego wkładem w kulturę. Dodatkowo, w okolicy znajduje się Ławeczka Antoniego Suchanka, która także stanowi nie tylko atrakcję turystyczną, ale również miejsce spotkań dla mieszkańców i turystów.

---

Oceń: Antoni Suchanek

---