Leszek Gawor

---

Życiorys

Leszek Gawor jest wybitnym filozofem, a jego droga edukacyjna i zawodowa jest inspirująca.

Ukończył studia filozoficzne na Uniwersytecie Warszawskim w latach 1974-1978. Po ukończeniu studiów rozpoczął pracę w Zakładzie Historii Myśli Społecznej na Wydziale Filozofii i Socjologii UMCS, gdzie pełnił różne funkcje dydaktyczno-naukowe, zaczynając od asystenta, a kończąc jako adiunkt w 1990 roku.

W 2003 roku objął stanowisko profesora na Uniwersytecie Rzeszowskim w Instytucie Filozofii. W tym samym roku został również kierownikiem Zakładu Filozofii Społecznej, a od 2013 roku kieruje Zakładem Filozofii Społecznej i Filozofii Kultury.

Praca naukowa

Leszek Gawor jest uznawanym akademikiem ze znaczącym dorobkiem. Jego kariera naukowa obejmuje wiele istotnych osiągnięć.

• Na etapie magisterium, Gawor zbadał metodę ikonologiczną Erwina Panofsky’ego na Uniwersytecie Warszawskim, w 1978 roku,
• Doktorat zdobył w 1989 roku na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, zgłębiając filozofię społeczną Feliksa Konecznego pod kierunkiem profesora S. Jedynaka,
• W 2000 roku obronił habilitację na temat katastrofizmu w polskiej myśli społecznej i filozofii w latach 1900-1939,
• Od 2015 roku posiada tytuł profesora nauk humanistycznych na podstawie swojego dotychczasowego dorobku naukowego.

Leszek Gawor jest także autorem kilku książek oraz ponad 200 artykułów naukowych, co czyni go aktywnym uczestnikiem środowiska akademickiego.

W latach 2015-2018 był członkiem Komitetu Nauk Filozoficznych Polskiej Akademii Nauk, co dodatkowo podkreśla jego zaangażowanie i wpływ w dziedzinie filozofii.

Udział w redakcjach czasopism

Leszek Gawor jest osobą o znaczącym dorobku w zakresie redakcji czasopism specjalistycznych. Jego działalność rozpoczęła się w 2007 roku, kiedy objął stanowisko zastępcy redaktora naczelnego w czasopiśmie „Problems of Sustainable Development”, które jest wydawane przez Politechnikę Lubelską oraz Europejską Akademię Nauki i Sztuki z siedzibą w Salzburgu.

W 2008 roku dołączył do Rady Redakcyjnej „Rocznika Historii Filozofii Polskiej”, działającego pod auspikami Fundacji Historii Filozofii Polskiej oraz Uniwersytetu Warszawskiego. W późniejszych latach, jego zaangażowanie w działalność redakcyjną wzrosło.

W 2017 roku został członkiem Kolegium Redakcyjnego „Wschodniego Rocznika Humanistycznego”, którego siedziba znajduje się w Radzyniu i Lublinie, a w 2018 roku podjął się roli członka Kolegium Redakcyjnego w ukraińskim czasopiśmie „Вісник Львівського університету. Серія філософські науки” (Visnyk of the Lviv University. Series philosophical science) na Uniwersytecie I. Franko we Lwowie.

Książki

Leszek Gawor jest autorem wielu wybitnych publikacji, które przyczyniają się do rozwoju polskiej myśli filozoficznej. Poniżej przedstawiamy listę jego książek, które cieszą się uznaniem w środowisku akademickim:

• – Z dziejów polskiej myśli filozoficzno-społecznej przełomu XIX i XX stulecia, Wyd. URz, Rzeszów 2022, s. 164,
• – (wraz z K. Bochenek, L. Gawor, M. Michalik-Jeżowska, R. Wojtowicz) A Brief History of Polish Philosophy, Wyd. URz, Rzeszów 2021, s. 244,
• – Studia z filozofii społecznej, Wyd. URz, Rzeszów 2021, s. 216,
• – Ekoszkice, Wyd. URz, Rzeszów 2017, s. 219,
• – W poszukiwaniu rozumienia bytu społecznego człowieka. Filozofia polska końca XIX wieku i w XX stuleciu, Wyd. URz, Rzeszów 2015, s. 248,
• – (wraz z K. Bochenek, A. Jedynak, J. Kojkoł) Filozofia polska okresu międzywojennego. Zarys problematyki, Wyd. Akademickie Akademii Marynarki Wojennej, Gdynia 2013, s. 262,
• – (wraz z K. Bochenek, M. Michalik-Jeżowska, R. Wójtowicz) Zarys historii filozofii polskiej, Rzeszów 2013, II wyd. 2015, Wyd. URz, s. 322,
• – Myśliciele mało znani. Filozofia polska końca XIX wieku i pierwszych dekad XX stulecia, Rzeszów 2011, Wyd. URz, s. 268,
• – Szkice o cywilizacji, Rzeszów 2009, Wyd. URz, s. 185,
• – Polska myśl historiozoficzna I połowy XX wieku. Analiza wybranych poglądów, Rzeszów 2005, Wyd. URz, s. 243,
• – Wprowadzenie do filozofii i etyki. Główne zagadnienia i stanowiska, Ryki 2005, Wyższa Szkoła Umiejętności Pedagogicznych i Zarządzania, s. 147,
• – O wielości cywilizacji. Filozofia społeczna Feliksa Konecznego, Lublin 2002, Wyd. UMCS, s. 196,
• – Katastrofizm w polskiej myśli społecznej i filozofii 1918-1939, Lublin 1999, Wyd. UMCS, s. 246,
• – Katastrofizm konsekwentny. O poglądach Mariana Zdziechowskiego i Stanisława Ignacego Witkiewicza, Lublin 1998, Wyd. UMCS, s. 118,
• – (wraz z J. Dębowski, A. Jedynak (red.), K. Kosior, J. Zdybel i L. Zdybel) Mała encyklopedia filozofii, Wyd. „Branta”, Bydgoszcz 1996, II wyd. uzup. i pop., Bydgoszcz 2002, s. 488,
• – (wraz z L. Zdybel) Idea kryzysu kultury europejskiej w polskiej filozofii społecznej. Analiza wybranych koncepcji, Lublin 1995, Wyd. UMCS, s. 122,
• – (wraz z J. Dębowski, A. Drabarek, S. Jedynak (red.), E. Klimowicz, K. Kosior i L. Zdybel) Mały słownik etyczny, Oficyna wyd. „Branta”, Bydgoszcz 1994, II wyd. uzup. i pop., Bydgoszcz 1999, s. 336,
• – (wraz z J. Dębowski, S. Jedynak (red.), J. Zdybel i L. Zdybel) Główne problemy i kierunki filozofii. Zarys filozofii systematycznej, IW ZZ, Warszawa 1986, s. 164,
• – (wraz z A. Drabarek, S. Jedynak (red.), L. Zdybel) Zarys historii filozofii i myśli społecznej w Polsce, IW ZZ, Warszawa 1985, s. 18.

Redakcje książek

Leszek Gawor, jako redaktor, ma na swoim koncie wiele istotnych publikacji związanych z filozofią. Poniżej przedstawiamy przykłady jego prac redakcyjnych:

• „Filozoficzne wyzwania XXI wieku”, tom monograficzny, red. L. Gawor, w „Wschodnim Roczniku Humanistycznym”, red. naczelny A. Górak, t. XIX (2022), nr 2,
• „Filozofia w Galicji III”, tom monograficzny, red. L. Gawor, w „Galicja. Studia i Materiały”, red. naczelny S. Kozak, t. 8 (2022),
• „Filozofia w Galicji II”, red. nauk. L. Gawor we współpracy z N. Kovalchuk, tom monograficzny „Galicja. Studia i materiały”, red. Sz. Kozak, t. 5, Wyd. URz, Rzeszów 2019, s. 407,
• „Filozofia: Lwów – Preszów – Rzeszów”, red. nauk. L. Gawor, tom monograficzny „Wschodni Rocznik Humanistyczny”, red. A. Górak, t. XVI (2019), nr 1, Lublin-Radzyń Podlaski 2019, s. 224,
• „Filozofia w Galicji”, red. nauk L. Gawor, nr monograficzny „Galicja. Studia i Materiały”, red. Sz. Kozak, t. 2, Wyd. URz, Rzeszów 2016, s. 411,
• „Ekologiczne postrzeganie świata”, red. nauk. L. Gawor, A. Górak, J. Lejman, nr specjalny „Wschodniego Rocznika Humanistycznego” t. XI, 2015, s. 374,
• „Zarys historii filozofii polskiej”, red. K. Bochenek, L. Gawor, M. Michalik-Jeżowska, R. Wójtowicz, Rzeszów 2013, Wyd. URz., s. 322,
• „Filozofia współczesna”, red. L. Gawor i Z. Stachowski, wyd. „Branta”, Bydgoszcz-Warszawa-Lublin 2006, s. 496,
• „Studia nad polską filozofią I połowy XX wieku”, red. L. Gawor, vol. XXIX „Annales”, Lublin 2004, Wyd. UMCS, s. 351,
• „Filozofia wobec XXI wieku”, red. L. Gawor, Lublin 2004, Wyd. UMCS, s. 266,
• „Zjednoczona Europa a Polska, Litwa i Ukraina”, red. L. Gawor, Lublin 2003, Wyd. UMCS, s. 184,
• „Studia z polskiej myśli filozoficznej”, red. L. Gawor, Lublin 1997, Wyd. UMCS, s. 108,
• „Z dziejów filozofii polskiej dwudziestego wieku”, red. L. Gawor, Lublin 1992, Wyd. UMCS, s. 122,
• „Etyka XX wieku”, t. II, pr. zb. pod red. L. Gawora i K. Kosiora, Lublin 1991, Wyd. UMCS, s. 146,
• „Etyka XX wieku”, t. I, pr. zb. pod red. S. Jedynaka i L. Gawora, Lublin 1991, Wyd. UMCS, s. 215.

Artykuły wybrane

Przedstawiamy przegląd wybranych prac badawczych autorstwa Leszka Gawora, które znacząco przyczyniły się do dyskusji w obszarze filozofii i myśli społecznej. Oto zestawienie kluczowych artykułów, które zasługują na szczegółową uwagę:

• Hugo Kołłątaj – moralna filozofia oraz koncepcja etyki naturalnej, opublikowana w „Wschodnim Roczniku Humanistycznym”, tom XVII (2020) nr 4, na stronach 85-97,
• Wizja globalnej katastrofy środowiskowej oraz zagrożenie dla ludzkości, w: „Wschodni Rocznik Humanistyczny”, tom XVI (2019), nr 1, redagowany przez L. Gawora, s. 181-192,
• Neomessianizm galicyjski, w: „Galicja. Studia i Materiały”, red. S. Kozak, 2019, tom 5, monograficzny – Filozofia w Galicji II, pod red. nauk. L. Gawora wraz z N. Kovalchuk, Wyd. URz, Rzeszów 2019, s. 13-65,
• Pochodzenie myśli ekologistycznej: Marian Raciborski oraz Jan Gwalbert Pawlikowski, „Problems of Sustainable Development”, 2018, tom 13, nr 1, s. 87-93,
• Neomesjanizm Antoniego Chołoniewskiego, w: Romantyzmy polskie, specjalny numer „Rocznika Historii Filozofii Polskiej”, red. A. Dziedzic, T. Herbich, S. Pieróg oraz P. Ziemski, wyd. Fundacja Historii Filozofii Polskiej, Warszawa 2016, s. 315-326,
• O kategorii sacrum oraz idei homo religiosus, korzystające z materiałów zawartych w „Społeczeństwie-Kulturze-Religia”, red. J. Kojkoł, B. Guzowska oraz R. Wójtowicz, Wyd. Akademickie AMW, Gdynia 2015, s. 17-29,
• Analiza typologii myśli katastroficznej, w „Kulturze i Wartościach”, kwartalniku internetowym WFiS UMCS, nr 1 (13), 2015, s. 9-26,
• Dwie wizje społecznego świata: uniwersalizm oraz cywilizacyjny pluralizm, w: „Prawie i państwie”, red. M. Bosak i D. Stasi, Wyd. URz, Rzeszów 2014, s. 187-201,
• „Cichy” katastrofizm – metamorfoza europejskiej kultury według Witkacego, w: „Filozoficznej refleksji nad kulturą. Polska humanistyka pierwszej połowy XX wieku”, red. M. Rydlewski i R. Wiśniewski, Wyd. Grado, Toruń 2013, s. 49-72,
• Analiza przemocy w koncepcjach teorii konfliktów społecznych, w: „Przemoc jako przedmiot rozważań i badań”, red. W. Sajdek i J.T. Mróz, Wydawnictwo KUL, Lublin 2013, s. 65-82,
• Kryzys jako nieodłączny element życia społecznego – jego obszary i waloryzacje, „Sofia” nr 12/2012, s. 35-47,
• Filozofia społeczna Ludwika Gumplowicza, w: „Lumen Poloniae”, nr 1/2012, s. 123-132,
• Ideja cywilizacyjnego pluralizmu, globalizacja oraz kulturowy uniwersalizm, w: „Кросс-культурный подход в науке и образовании: материалы ежегодного семинара. Вып. 7” / [сост. О. А. Михалина; отв. за вып.: Г. А. Ферапонтов, О. А. Михалина]; Новосиб. гос. пед. ун-т, 2012, s. 34-39, Rosja,
• Koncepcja homo ecologicus w filozofii trwałego rozwoju, w: „Antropologiczna tema v sucasnej filozofii”, ed. Olga Sisakova, Presov, 2011, s. 249-268,
• Antynomia realizmu i moralizmu w polityce, w: „Antynomie polityki”, red. M. Bosak oraz D. Stasi, Rzeszów 2010, s. 38-48,
• Filozofia zrównoważonego rozwoju – wprowadzenie, „Problemy Ekorozwoju”, vol. 5, nr 2, 2010, s. 69-76,
• Koncepcja świata społecznego Jana Stachniuka, w: „Humanistyka i przyrodoznawstwo. Interdyscyplinarny rocznik filozoficzno-naukowy”, Olsztyn 2009, UWM, nr 15, s. 71-92,
• Filozofia społeczna Jana Wacława Machajskiego, w: „Archiwum Historii Filozofii i Myśli Społecznej”, 2009, tom 54, s. 87-97,
• Uwag kilka na temat polskiej filozofii, w: „Polskie Etos i Logos”, red. J. Skoczyński, Kraków 2008, s. 11-16,
• Globalizacja oraz jej alternatywy: antiglobalizm, alterglobalizm i idea zrównoważonego rozwoju, w: “Sustainable Development” nr 16, 2008, s. 126-134 (wyd. Wiley Interscience),
• Filozofia katastrofizmu, w: „Zbornik naukowich prac (tretij wipusk”, Kafiedra Fiłosofii Lwiwskogo Nacjonalnowo Uniwersitieta Iwana Franko, Lwiw 2006, s. 201-215,
• Spór o wartość ludzkiego życia w kontekście współczesnej bioetyki, w: „Etyka wobec współczesnych dylematów”, red. K. Kalka oraz A. Papuziński, Bydgoszcz 2006, s. 140-147,
• Eurazjanizm − analiza rosyjskiej myśli społecznej, „Sofia” nr 6, 2006, s. 73-87,
• Polska XXI wieku w obliczu cywilizacyjnych megatrendów, w: „Wyzwania dla Polski XXI wieku”, red. Z. Drozdowicz, Poznań 2006, s. 15-28,
• Idea zrównoważonego rozwoju jako fundament nowej, globalnej cywilizacji, „Diametros” Internetowe czasopismo filozoficzne UJ, 2006, nr 9,
• (wraz z L. Zdyblem) Elementy etyki polskiej XX wieku, w: „Polish Axiology: The 20th Century and beyond. Polish Philosophical Studies”, red. V. S. Jedynak; Cultural Heritage and contemporary change in Central and Eastern Europe, vol. IVA. 25, Washington 2005, s. 37-61,
• Wizja uniwersalnej cywilizacji F. Znanieckiego jako prognoza cywilizacji globalnej, w: „Wartości i ich funkcje w kształtowaniu cywilizacji globalnej”, pod red. J. Bańki i S. Bukowskiej, Katowice, 2004, s. 154-162,
• Różnorodność cywilizacyjna oraz tolerancja, w: „Europejskie modele tolerancji”, red. A. Zachariasz oraz S. Symotiuk, Rzeszów 2001, s. 201-207,
• Koncepcja etyki normatywnej Juliana Ochorowicza, w: „Studia Filozoficzne”, nr 11, 1989, s. 11.

---

Oceń: Leszek Gawor

---