Stanisław Mglej

---

Życiorys

Stanisław Mglej przyszedł na świat 4 maja 1900 roku w Rzeszowie. W młodości związał się z weterynarią, a w 1918 roku wziął czynny udział w obronie Lwowa. W listopadzie stanął do walki, jako żołnierz na I odcinku, w pododcinku „Wulka”. W 1924 roku uzyskał dyplom lekarza weterynarii i rozpoczął swoją karierę na Akademii Medycyny Weterynaryjnej we Lwowie, gdzie pracował pod okiem Zygmunta Markowskiego. Zajmował kolejno stanowiska młodszego asystenta, asystenta (od 1925 roku) oraz adiunkta (od 1930 roku) w Zakładzie Epizootiologii oraz Zakładzie Chorób Wewnętrznych i Zaraźliwych.

Jako stypendysta rządu francuskiego spędził dwa lata w Paryżu, gdzie specjalizował się w etiologii chorób wewnętrznych. Na lwowskiej uczelni uzyskał doktorat w 1927 roku, a w 1931 roku habilitację, koncentrując się na patologii i szczegółowych terapiach chorób wewnętrznych. Prowadził zajęcia z zakresu chorób pasożytniczych oraz chorób krwi, obejmujące fizyczne badanie chorych zwierząt, diagnostykę chorób zakaźnych oraz propedeutykę kliniczną.

Od 1931 roku pełnił również rolę docenta, prowadząc wykłady na Wydziale Rolniczo-Lasowym Politechniki Lwowskiej, gdzie uczył podstaw medycyny weterynaryjnej, w tym patologię ogólną i szczegółową oraz rozpoznawanie chorób zakaźnych. Dodatkowo, popularyzował wiedzę na temat weterynarii, wygłaszając prelekcje na spotkaniach Zrzeszenia Lekarzy Weterynaryjnych i Towarzystwa Walki z Gruźlicą. W 1937 roku wziął udział w XV Zjeździe Lekarzy i Przyrodników Polskich, gdzie dzielił się swoją wiedzą i doświadczeniem.

Był aktywnym członkiem Stowarzyszenia Asystentów Uniwersytetu Jana Kazimierza i Akademii Medycyny Weterynaryjnej we Lwowie, pełniąc funkcję prezesa w 1932 roku. Także w latach 1935–1936 był prezesem krajowego Związku Stowarzyszeń Asystentów Państwowych Szkół Akademickich Rzeczypospolitej Polskiej. Nieustannie rozwijał swoją wiedzę i przed wojną opublikował kilka prac naukowych dotyczących nosówki oraz cholery drobiu, m.in. w lwowskim kwartalniku „Rozprawy biologiczne z zakresu medycyny weterynaryjnej, rolnictwa i hodowli”.

W Wojsku Polskim został awansowany na stopień podporucznika w korpusie oficerów rezerwy weterynaryjnych, z datą starszeństwa 1 lipca 1925 roku. W 1935 roku uzyskał nominację na porucznika, zajmując 8. lokatę w korpusie oficerów rezerwy.

Po zakończeniu kampanii wrześniowej w 1939 roku, Mglej zdołał przedostać się do Wielkiej Brytanii. W latach 1940-1942 przebywał w obozie w Stacji Zbornej Oficerów Rothesay. Nawet na emigracji kontynuował swoją działalność naukową i był jednym z organizatorów Wydziału Medycyny Weterynaryjnej w Edynburgu, który rozpoczął działalność w 1943 roku, umożliwiając polskim emigrantom kontynuację przerwanego kształcenia weterynaryjnego spowodowanego wojną. Wykładał choroby wewnętrzne i zakaźne zwierząt, jak również organizację państwowej służby weterynaryjnej.

Od 1 stycznia 1947 do 1 października 1948 roku pełnił funkcję przewodniczącego Komisji, będąc jednocześnie ostatnim dziekanem Wydziału. Po likwidacji tego wydziału postanowił pozostać na emigracji, przekazując część sprzętu uczelni do Polski, gdzie część jego współpracowników podjęła pracę. W dalszym ciągu uczył patologii oraz organizacji państwowej służby weterynaryjnej, a także opracował skrypt dotyczący chorób zakaźnych zwierząt domowych i ich zwalczania (Edynburg 1944). Wyszedł także z inicjatywą publikacji na temat zwalczania gruźlicy u bydła domowego, jednak nie zdążył zrealizować tego zamierzenia przed zamknięciem edynburskiego wydziału.

Mglej był jednym z założycieli Polskiego Towarzystwa Naukowego na Obczyźnie i działał aktywnie w Stronnictwie Narodowym. Pełnił rolę prezesa koła Stowarzyszenia Polskich Kombatantów w Edynburgu. W latach 1968-1969 zasiadał w Radzie Trzech, gdzie zastąpił Romana Odzierzyńskiego po jego rezygnacji z dniem 15 października 1968 roku.

Ordery i odznaczenia

Stanisław Mglej został odznaczony wieloma wyróżnieniami, które podkreślają jego zasługi i wkład w kulturę oraz historię. Oto niektóre z jego odznaczeń:

• Order Odrodzenia Polski,
• Złota odznaka honorowa Koła Lwowian w Londynie (1970).

---

Oceń: Stanisław Mglej

---