Antoni Podraza

Nauka i edukacja

Antoni Podraza to postać o niezwykle bogatym dorobku, który na stałe wpisał się w historię Polski. Urodził się 15 października 1920 roku w Rzeszowie, a jego życie zakończyło się 28 stycznia 2008 roku w Krakowie. Był nie tylko wybitnym historykiem, ale również aktywnym działaczem w ramach ruchu ludowego oraz laickiego.

Podraza pełnił istotną rolę jako profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, gdzie przekazywał swoją wiedzę kolejnym pokoleniom studentów. W latach 1972–1978 oraz 1981–1987 sprawował funkcję dyrektora Instytutu Historii UJ, pozostawiając trwały ślad w jego działalności edukacyjnej i naukowej.

Życiorys

Antoni Podraza, syn Franciszka, spędził swoje dzieciństwo w malowniczej Słobudce Koszyłowieckiej, a edukację średnią odbył w Żółkwi. W roku akademickim 1938/1939 zainaugurował swoje studia z zakresu historii na Uniwersytecie Lwowskim im. Jana Kazimierza. Kontynuował naukę mimo trudności związanych z okupacją, uczęszczając na tajne komplety, a po wojnie na Uniwersytecie Lwowskim im. Iwana Franki. Po przyjeździe do Krakowa w 1946 roku, wstąpił na Uniwersytet Jagielloński, gdzie rozpoczął pracę jako asystent w Katedrze Historii Rolnictwa na Wydziale Rolnym, pod kierunkiem prof. Stefana Inglota.

W 1951 roku został przeniesiony do Katedry Historii Polski Feudalnej kierowanej przez Romana Grodeckiego. W okresie od 1954 do 1969 roku pełnił funkcję pracownika w Katedrze Historii Narodów ZSRR. W 1959 roku uzyskał tytuł doktora nauk humanistycznych, a dwa lata później rada wydziału nadała mu stopień doktora habilitowanego. Od 1969 roku do 1991 roku sprawował funkcję kierownika Zakładu Historii Polski Nowożytnej UJ, a w 1975 roku otrzymał nominację profesorską. W 1983 roku został wybrany do Krajowej Rady Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Radzieckiej.

W latach 1945-1949 był członkiem Polskiego Stronnictwa Ludowego mikołajczykowskiego, a w latach 1946-1947 aktywnie uczestniczył w pracy Zarządu Grodzkiego PSL w Krakowie oraz redagował ludowy miesięcznik ideowo-wychowawczy „Wieś i Państwo”. Kandydował do Sejmu Ustawodawczego z listy PSL w Okręgu nr 46 (Kraków) podczas wyborów 19 stycznia 1947, co zakończyło się jego aresztowaniem. Od 1949 roku był członkiem Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego. W latach 1980-1983 także zasiadał w Naczelnym Komitecie ZSL, a w okresie 1989-1990 pełnił funkcję wiceprezesa Rady Naczelnej PSL Odrodzenie.

W latach 2004 do chwili śmierci w 2008 roku miał zaszczyt być honorowym prezesem Polskiego Stronnictwa Ludowego. Dodatkowo, w latach 1994-2006 piastował stanowisko prezesa Rady Wojewódzkiej Towarzystwa Kultury Świeckiej w Krakowie, gdzie także został uhonorowany tytułem honorowego prezesa TKŚ. Ostatni raz zaprezentował się publicznie 19 stycznia 2008 roku podczas spotkania małopolskich ludowców, które odbyło się w Teatrze im. Juliusza Słowackiego.

Jego pogrzeb miał miejsce 2 lutego 2008 roku, a urna z prochami spoczęła w Alei Zasłużonych na cmentarzu Rakowickim w Krakowie (kwatera LXIX pas B-2-26). W październiku 2008 roku nad jego mogiłą ustawiono nagrobek z popiersiem, który wykonał Marian Konieczny.

Według informacji zgromadzonych w archiwum Instytutu Pamięci Narodowej, Antoni Podraza był w latach 1960-1969 tajnym współpracownikiem Służby Bezpieczeństwa PRL, działając pod pseudonimem „Stanisław”.

Wybrane publikacje

Antoni Podraza jest autorem i współautorem wielu publikacji, które przyczyniają się do zrozumienia i analizy polskiej historii oraz literatury. Poniżej przedstawiamy niektóre z jego wybranych prac:

  • regiony gospodarcze Małopolski zachodniej w II poł. XVIII w. (1958, wspólnie z H. Madurowicz),
  • Jakub Kazimierz Haur, pisarz rolniczy z XVII wieku. Studium z dziejów polskiej literatury rolniczej (1961),
  • „En Petite Pologne: Essai de régionalisation”, Annales. Histoire, Sciences sociales 18/2 (1963), s. 318–328 (wspólnie z H. Madurowicz),
  • Europa. Galicja. Regiony. Pisma historyczne (2006).

Ordery i odznaczenia

Antoni Podraza, jako postać o wybitnych osiągnięciach, został uhonorowany wieloma odznaczeniami oraz medalami, które uznają jego znaczący wkład w różne dziedziny. Wśród jego licznych wyróżnień możemy wymienić:

  • Krzyż Wielki Orderu Odrodzenia Polski, przyznany 9 lutego 2004 roku,
  • Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski, wręczony 23 listopada 1998 roku,
  • Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski, otrzymany w 1985 roku,
  • Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski, przyznany w 1976 roku,
  • Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, otrzymany w 1965 roku,
  • Złoty Krzyż Zasługi, który uzyskał w 1956 roku,
  • Medal 10-lecia Polski Ludowej, przyznany 15 stycznia 1955 roku,
  • Medal Komisji Edukacji Narodowej, wręczony w 1976 roku.

Te odznaczenia są świadectwem nie tylko jego poświęcenia, ale także profesjonalizmu, który przyczynił się do rozwoju Polski w wielu aspektach.

Przypisy

  1. Zarząd Cmentarzy Komunalnych w Krakowie. Internetowy lokalizator grobów. Antoni Podraza. rakowice.eu. [dostęp 27.05.2021 r.]
  2. Inwentarz archiwalny. ipn.gov.pl. [dostęp 24.06.2020 r.]
  3. M.P. z 2004 r. nr 29, poz. 529 „w uznaniu wybitnych zasług w pracy naukowej i dydaktycznej, za osiągnięcia w działalności społecznej”.
  4. M.P. z 1999 r. nr 8, poz. 111 „za wybitne zasługi w działalności na rzecz Związku Młodzieży Wiejskiej”.
  5. M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 – Uchwała Rady Państwa z dnia 15.01.1955 r. Nr 0/165 – na wniosek Ministra Szkolnictwa Wyższego.

Oceń: Antoni Podraza

★★★★★
Średnia ocena:4.58 Liczba ocen:16