Słocina (Rzeszów)

---

Historia

Najstarsza znana wzmianka o Słocinie datuje się na 1423 roku. Od XVI wieku w regionie tym kultywowano kult patrona, świętego Rocha.

Historia wsi Słocina przed całkowitym włączeniem do Rzeszowa

Słocina znajduje się na granicy Pogórza Karpackiego oraz Kotliny Sandomierskiej, obszar ten znany jest jako Pogórze Rzeszowskie. W pobliżu tej wsi przepływa rzeka Młynówka, która jest jednym z dopływów Wisłoka.

Badania archeologiczne wskazują, że pierwsze ślady osadnictwa w tej okolicy sięgają aż 4000–1800 lat przed naszą erą. W X wieku obszary te, razem z Tyczynem, były częścią Rusi.

Wzrost osadnictwa nastąpił za czasów polskiego króla Kazimierza Wielkiego. Mieszkańcy tych terenów trudnili się rolnictwem, rybołówstwem, hodowlą zwierząt i różnymi rzemiosłami. Bujne lasy w regionie sugerują, że nie brakowało również myślistwa i zbieractwa. Historia Słociny jest nierozerwalnie związana z włościami zalesko-tyczyńskimi oraz ich właścicielami.

W czasie panowania króla Ludwika Węgierskiego oraz królów z dynastii Jagiellonów, właściciele tej okolicy często się zmieniali, co niosło za sobą dramatyczne wydarzenia. Do prominentnych właścicieli Słociny należeli m.in. Otto Pilecki, który był wojewodą sandomierskim (to z jego czasów pochodzi pierwsza wzmianka o Słocinie, znajdująca się w dokumencie z 1420 roku, był także fundatorem parafii rzymskokatolickiej).

W 1450 roku Słocinę nabył Jan z Pilczy, wnuk Ottona, a także syn Elżbiety Granowskiej, trzeciej żony Władysława Jagiełły. Kolejnymi właścicielami byli Kostkowie, natomiast Jan Klemens Branicki zyskał Słocinę z tytułu posagu, który wniósł jego małżonka Anna z Wapowskich. Od 1802 roku majątek przeszedł w ręce hrabiów Potockich, a w 1813 roku nowym właścicielem stał się Tadeusz Mostowski. W latach 1814–1841 dziedziczką była Marianna Mostowska, a zarządzał majątkiem Jan Gniewosz.

Rodzina Szymanowskich stała się nowymi posiadaczami Słociny od 1842 roku. Po pewnym czasie, majątek przeszedł na Zofię Wallis, córkę Maurycego Szymanowskiego. W latach 1908–1922 mieszkała tu jego wnuczka Maria Wallis, baronowa Brunicka. Ostatnią dziedziczką Słociny była Anna Chłapowska.

Słocina została włączona do Cesarstwa Austriackiego w 1772 roku, podczas I rozbioru Polski. W trakcie I wojny światowej, liczne przemarsze wojsk austriackich i rosyjskich, a także związane z tym świadczenia na rzecz armii, prowadziły do pogorszenia warunków bytowych ludności. Mimo to, w regionie tym dynamicznie rozwijał się ruch ludowy i wiejski, co doprowadziło do powstania m.in. kółka rolniczego, straży pożarnej, domu starców oraz lokalnej szkoły. II wojna światowa była ciężkim okresem w historii Słociny i jej mieszkańców.

W 1945 roku, wkrótce po zakończeniu wojny, wznowiono naukę w tymczasowym budynku szkolnym, gdzie uczyło dziesięciu nauczycieli. Oświata była dla mieszkańców niezwykle ważna, co doprowadziło do powołania w 1967 roku Społecznego Komitetu Budowy Szkoły, którego jednym z animatorów i późniejszym dyrektorem był Edward Filip. W 1970 roku otwarto nową szkołę, która otrzymała imię Bohaterów 27 Pułku Piechoty. Od tego czasu, dzięki determinacji mieszkańców oraz pracy lokalnych władz, oświata funkcjonowała i rozwijała się, co zaowocowało budową gimnazjum, które działa od roku szkolnego 2003/2004.

Włączenie sołectwa Słocina do Rzeszowa

W 1951 roku, część terenów należących do wsi Słocina (rejon dzisiejszych ulic Paderewskiego i Krzyżanowskiego oraz południowy odcinek ul. Mieszka I) została przyłączona do miasta Rzeszowa.

W 1977 roku miało miejsce kolejne poszerzenie granic miasta, gdy wraz z ważną częścią Słociny do Rzeszowa przyłączono również Zalesie, Wilkowyję oraz części: Białą, Miłocina oraz Przybyszówki.

1 stycznia 2006 roku do dzielnicy została dołączona reszta wsi Słocina.

Zabytki

W Słocinie, która jest częścią Rzeszowa, znajduje się wiele interesujących zabytków, które przyciągają zarówno mieszkańców, jak i turystów.

• Kościół świętych Rocha i Marcina, zbudowany w 1916 roku w stylu neogotyckim, jest jednym z najważniejszych obiektów sakralnych w tej okolicy,
• kapliczka znajdująca się naprzeciwko kościoła,
• stary cmentarz, który opowiada historię regionu,
• dworek Chłapowskich, piękny przykład architektury,
• park dworski, oferujący miejsca do odpoczynku i relaksu.

---

Oceń: Słocina (Rzeszów)

---