Antoni Bomba

---

Życiorys

Antoni Bomba przyszedł na świat w rodzinie chłopskiej. Po ukończeniu gimnazjum w Rzeszowie, podjął studia z zakresu weterynarii w Akademii Rolniczej w Dublanach, która znajdowała się niedaleko Lwowa. Ze względu na sytuację finansową musiał przerwać swoje nauki i przejął odpowiedzialność za gospodarstwo rodziców w miejscowości Budziwój, które skutecznie kierował. W tym samym czasie rozpoczął aktywną działalność w sferze społecznej oraz politycznej. Zasiadał w radzie gminy Budziwój, a także był członkiem Rady Powiatowej i Wydziału Powiatowego w Rzeszowie w latach 1897–1914.

W latach 1910–1924 pełnił funkcję prezesa koła Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Budziwoju. Od 1895 roku był także korespondentem takich gazet jak „Przyjaciel Ludu”, „Wieniec” oraz „Pszczółka”. Początkowo należał do Stronnictwa Chrześcijańsko-Ludowego, w którego władzach zasiadał. W 1904 roku, wyrażając swój sprzeciw wobec ugodowej polityki prezesa stronnictwa Stanisława Stojałowskiego, przeszedł do Polskiego Stronnictwa Ludowego (PSL). Po rozłamie w 1913 roku, zaangażował się w PSL-Lewicy, a od 1914 roku był członkiem Rady Naczelnej oraz jej Wydziału.

W latach 1901-1918 Antoni Bomba był posłem do austriackiej Rady Państwa, wybranym z listy Stronnictwa Chrześcijańsko-Ludowego oraz PSL. Reprezentował okrąż wyborczy, który obejmował m.in. Rzeszów, Ropczyce, Strzyżów i Kolbuszową. W parlamencie austriackim był członkiem Słowiańskiego Centrum, a później Koła Polskiego. W latach XI i XII kadencji PSL pełnił również funkcję sekretarza. Zainspirowany Włodzimierzem Tetmajerem, zrealizował spektakl pt. „Wesele budziwojskie” w Wiedniu.

W trakcie I wojny światowej, Bomba został zmobilizowany do armii austro-węgierskiej, gdzie służył jako sierżant weterynarz w rzeszowskim lazarecie dla koni. W październiku 1917 roku współorganizował wiec w Rzeszowie z udziałem Wincentego Witosa. 1 listopada 1918 roku złożył przysięgę jako delegat Polskiej Komisji Likwidacyjnej na powiat rzeszowski przy komisarzu Romanie Krogulskim. Obok niego przedstawicielami Narodowej Demokracji byli Stanisław Jabłoński oraz Teofil Nieć.

Angażował się w organizację Straży Obywatelskiej w Rzeszowie, w skład której wchodził oddział „zielonej kadry” (dezerterów) z Budziwoja. Według innych źródeł, objął 3 listopada nadzór nad zreorganizowaną żandarmerią powiatową. Na sejmiku powiatowym na początku listopada wniósł projekt uchwały określający zasady powszechnego wyboru lokalnych władz oraz urzędników, co spotkało się z pewnym oporem ze strony przedstawiciela Narodowej Demokracji.

W okresie wolnej Polski Bomba kontynuował swoje działania w PSL-Lewicy, współpracując z grupą Józefa Putka, która połączyła siły z PSL-Wyzwolenie po kongresie w Rzeszowie 27 sierpnia 1922 roku. W wyborach parlamentarnych w 1922 roku kandydował z listy Chłopskiego Stronnictwa Radykalnego. W 1925 roku zorganizował wiec powiatowy PSL-Wyzwolenie w Rzeszowie, współpracując z Putkiem, Janem Tepperem oraz lokalnymi działaczami Związku Chłopskiego. W latach 1926-1928 był członkiem Stronnictwa Chłopskiego.

W styczniu 1928 roku przystąpił do Zjednoczenia Lewicy Chłopskiej „Samopomoc”. Od 1928 do 1931 roku zasiadał w Zarządzie Głównym, obok prezesa Stanisława Wójtowicza. W 1929 roku został jego prezesem. Po rozwiązaniu Zjednoczenia przez władze sanacyjne, zbliżył się do nielegalnej Komunistycznej Partii Polski.

W czasie II wojny światowej utrzymywał relacje z przedstawicielami konspiracyjnych stronnictw politycznych. W 1943 roku został aresztowany przez Gestapo i osadzony na Zamku w Rzeszowie, gdzie został przesłuchiwany przez Hansa Flaschkego. W 1944 roku dołączył do Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie i był pierwszym powojennym starostą powiatu rzeszowskiego, pełniąc tę funkcję od 1944 do 1946 roku.

Rodzina

Antoni Bomba był jedną z kluczowych postaci w swojej rodzinie. Wchodził w skład rodu jako wnuk Antoniego, a jego rodzicami byli Wawrzyniec oraz Katarzyna Kotulówna. W 1892 roku poślubił Marię, pochodzącą z rodziny Piętów, z którą doczekał się licznej potomności – dwanaścioro dzieci.

Wśród nich wyróżniały się postacie, które odegrały znaczące role w historii Polski:

• Władysław (1899–1982), który zasłynął jako legionista oraz kapitan Wojska Polskiego, a także brał udział w wojnie obronnej w 1939 roku,
• Mieczysław (1906–2008), nauczyciel oraz działacz zaangażowany w ruchy ludowe, komunistyczne i zrzeszenia związku,
• Tadeusz, który był weteranem drugiej wojny światowej,
• Zbigniew,
• Stanisław,
• Jan, który został aresztowany w 1952 roku za sprzeciw wobec wprowadzanej kolektywizacji rolnictwa,
• Kazimierz (1914–2001), lekarz weterynarii, który otrzymał tytuł „Sprawiedliwy wśród Narodów Świata”.

Rodzina Antoniego Bomba nie tylko pozostawiła po sobie liczne potomstwo, ale także wpisała się w ważne wydarzenia współczesnej historii Polski, przyczyniając się do walki o wolność i honor kraju.

---

Oceń: Antoni Bomba

---