Edward Rajber

---

Życiorys

Edward Rajber urodził się w Rzeszowie, w rodzinie żydowskiej, która zmagała się z ubóstwem. Już od najmłodszych lat angażował się w działalność związków zawodowych, które reprezentowały najuboższą część społeczeństwa, w tym robotników, służących oraz osoby niewykwalifikowane. Jego działalność obejmowała zarówno Komunistyczny Związek Młodzieży Polskiej, jak i Komunistyczną Partię Polski. W trakcie kampanii wrześniowej 1939 roku brał udział w walkach, a po klęsce udał się do Związku Sowieckiego, gdzie rozpoczął pracę w kopalni węgla, jednocześnie angażując się w pomoc dla lokalnej społeczności żydowskiej oraz Związku Patriotów Polskich.

W 1946 roku, jako repatriant, powrócił do Polski i osiedlił się w Dzierżoniowie. Tam zajął się pracą w miejscowych zakładach włókienniczych oraz organizował kursy zawodowe dla żydowskiej ludności, zapewniając im możliwości nauki. Jego aktywność polityczna obejmowała Polską Partię Robotniczą oraz Polską Zjednoczoną Partię Robotniczą. W latach 1947-1956 pełnił obowiązki I sekretarza Komitetu Miejskiego oraz Powiatowego w Dzierżoniowie, a także aktywnie działał w Kłodzku, Ziębicach i Lubaniu Śląskim, gdzie był członkiem Rady Frontu Jedności Narodu.

W 1962 roku Rajber został sekretarzem generalnym Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego Żydów w Polsce i wkrótce przeniósł się do Warszawy. W tej roli skoncentrował się na działalności na rzecz dzieci i młodzieży żydowskiej, organizując kolonie i obozy letnie, a także finansując dom dziecka w Świdrze oraz organizując spotkania dla studentów. Po antysemickiej kampanii związanej z wydarzeniami marcowymi został przewodniczącym Towarzystwa, co kontynuował aż do swojej śmierci w 1984 roku. Zasiadał również w Radzie Artystycznej Państwowego Teatru Żydowskiego.

Edward Rajber został pochowany na cmentarzu żydowskim, znajdującym się przy ulicy Okopowej w Warszawie (kwatera 8, rząd 9). Jego żona, Hanna Mistowska-Rajber, zmarła w 2021 roku i była członkiem Zarządu Głównego TSKŻ. W swoim życiu Rajber otrzymał wiele odznaczeń, w tym Order Sztandaru Pracy II klasy, Krzyże Komandorski i Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski oraz Srebrny Krzyż Zasługi, a także Medal 30-lecia Polski Ludowej.

---

Oceń: Edward Rajber

---