Leon Machowski, urodzony w 1916 roku w Rzeszowie i zmarły w 1988 roku w Warszawie, był cenionym artystą rzeźbiarzem. Jego twórczość pozostawiła znaczący ślad w polskiej sztuce. Był bratem znanego aktora Ignacego Machowskiego, co dodatkowo podkreśla artystyczne powiązania w ich rodzinie.
Życiorys i twórczość
Leon Machowski, znany artysta, swoją karierę rozpoczynał od służby wojskowej w Pułku Strzelców Podhalańskich, gdzie z niezwykłym talentem plastyka realizował takie projekty jak trójwymiarowe mapy wojskowe. W roku 1939 zakończył edukację w Akademii Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie i otrzymał stypendium, które miało mu umożliwić dalsze studia we Włoszech. Niestety, plany te pokrzyżował wybuch II wojny światowej.
Po zakończeniu-konfliktu, od roku 1945, Machowski aktywnie uczestniczył w wystawach, zarówno krajowych, jak i zagranicznych, wyróżniając się na przykład podczas międzynarodowej wystawy rzeźby w Carrarze w 1957 roku. Jako doświadczony artysta, wziął również udział w renowacji pomnika Chopina w Warszawie, co potwierdza jego znaczenie w polskiej sztuce.
W latach 1951-1952 Machowski zdobył uznanie, odnosząc sukcesy w wielu konkursach na realizacje pomników, w tym za pomnik na MDM – grupa Teatr, który zdobi budynek przy ul. Koszykowej 34/50, a także za pomnik partyzanta oraz łuk Wyzwolenia w Lublinie. Dodatkowo, jego umiejętności rzeźbiarskie były wykorzystywane przy licznych rekonstrukcjach rzeźb w Katedrze Warszawskiej oraz na Uniwersytecie Warszawskim.
W latach 1945-1952 pełnił rolę nauczyciela akademickiego, ucząc w miastach takich jak Łódź, Zakopane oraz Warszawa. Później, w latach 1955–1958, był sekretarzem sekcji rzeźby w okręgu ZPAP w Warszawie, angażując się w życie artystyczne regionu.
Jego ostatnia praca, 22-metrowa płaskorzeźba-epitafium nad grobem kardynała Stefana Wyszyńskiego, znajduje się w katedrze św. Jana Chrzciciela w Warszawie. Niestety, w chwili jej ukończenia, podczas pracy w katedrze, Machowski doznał ataku serca, który okazał się tragiczny w skutkach. Zmarł tam, gdzie tworzył, a swoje ostatnie miejsce spoczynku znalazł na Starych Powązkach (kwatera 28 wprost-2-33).
Oprócz rzeźby, Machowski pasjonował się również malarstwem. Do jego najbardziej cenionych dzieł należą obrazy takie jak: „W pracowni”, „Kobieta o białych włosach” oraz „Autoportret”, które znajdują się w prywatnych kolekcjach.
Na zakończenie, warto wspomnieć, że w listopadzie 2013 roku władze dzielnicy Śródmieście w Warszawie podjęły decyzję o zburzeniu pracowni artysty, co prowadziło do zniszczenia również rzeźb i mozaik, które otaczały jego miejsce pracy.
Przypisy
- Cmentarz Stare Powązki: LEON MACHOWSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 20.12.2019 r.]
- "Pamiątka muranowskiej historii zaorana". tvn24.pl, 20.11.2013 r. [dostęp 22.12.2013 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Izabela Gwizdak | Stan Borys | Juliusz Kaden-Bandrowski | Anna Maria Huszcza | Ignacy Machowski | Józef Szajna | Arek Kłusowski | Aleksander Błoński | Anna Sroka-Hryń | Jakub Półtorak | Jerzy Grotowski | Józef Hajdasz | Robert Cieśla | Rafał Rżany | Irena Elgas-Markiewicz | Aleksander Podwyszyński | Waldemar Żyszkiewicz | Łukasz Huculak | Zbigniew Stepek | Roman BańkowskiOceń: Leon Machowski