Rafał Rżany

Kultura i sztuka

Rafał Rżany, urodzony w 1973 roku w Rzeszowie, jest wszechstronnym polskim twórcą, który swoją działalność artystyczną i literacką łączy z pasją krytyka, zarówno w dziedzinie literatury, jak i fotografii. Po ukończeniu studiów dziennikarskich na Uniwersytecie Jagiellońskim, rozpoczął swoją karierę literacką, publikując teksty w renomowanych czasopismach takich jak „NaGłos”, „Kresy”, „Akcent”, „Pracownia”, „Odra”, „Twórczość” i paryska „Kultura”.

W latach 1994–1996 był związany z dwutygodnikiem „Nowy Nurt”, a od 1995 do 1998 roku redagował kwartalnik „Fraza”. Specjalizując się w poezji, od 1998 do 2011 roku pełnił rolę redaktora „Nowej Okolicy Poetów”. W ciągu swojej kariery wiersze Rżanego były wielokrotnie emitowane w Polskim Radiu, co przyczyniło się do jego rozpoznawalności w Polsce.

Od 1998 roku jest członkiem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich, a jego zainteresowania obejmują również fotografię. Jego prace graficzne były publikowane nie tylko w czasopismach, ale także jako okładki książek. Rżany współpracuje ze „Nowymi Książkami”, a jego wiersze zostały przetłumaczone na wiele języków, w tym włoski, angielski i hiszpański, znajdując swoje miejsce w antologiach oraz różnych czasopismach poetyckich.

Poza przygodą z literaturą, Rafał Rżany interesuje się teorią oraz praktyką dalekowschodnich sztuk walki. W latach 2001–2005 pełnił funkcję sekretarza redakcji naukowego rocznika „Idō – Ruch dla Kultury”, co wskazuje na jego zamiłowanie do różnych dziedzin sztuki i kultury.

Twórczość

Poezja

Rafał Rżany to uznany twórca, którego dorobek literacki zawiera wiele istotnych dzieł. Wśród jego tomików poezji wyróżniają się:

  • Upływ (Rzeszów 1993),
  • Wtedy nic jeszcze… (Rzeszów 1995; posłowie Bronisław Maj),
  • Ruchome pole (Rzeszów 2006; zawiera także tłumaczenia i fotografie),
  • Koniec lata (Rzeszów – Kraków 2023).

Krytyka

W zakresie krytyki literackiej, jego książka Pozornie tak bardzo podzieleni. Nie tylko o młodej poezji (Rzeszów 1998) stanowi ważny głos w dyskusji na temat współczesnej twórczości poetyckiej.

Fotografia

Warto również zwrócić uwagę na jego działalność w fotografii, szczególnie na album Ptaki i kamienie, który łączy w sobie wiersze i prozę; dzieło to wydane w Rzeszowie i Krakowie w 2023 roku.

Antologie

Rżany jest również obecny w wielu antologiach, które zaznaczają jego wpływ na polską poezję. Oto niektóre z nich:

  • Macie swoich poetów (1996),
  • Antologia nowej poezji polskiej (2000),
  • La comunità dei vulcani. Quaderno siculo – polacco di poesia (Messina 2006),
  • Poesía a contragolpe. Antología de poesía polaca contemporàanea (Zaragoza 2012).

Ważniejsze omówienia twórczości (w publikacjach książkowych)

W twórczości Rafała Rżanego znajdziemy wiele znakomitych analiz i omówień, które przybliżają jego literackie osiągnięcia oraz wpływ na polską literaturę. Oto kluczowe publikacje poświęcone jego dorobkowi:

  • St. Burkot, Literatura polska w latach 1986–1995 (Kraków 1995),
  • J. Klejnocki, J. Sosnowski, Chwilowe zawieszenie broni. O twórczości tzw. pokolenia „brulionu” (1986-1996) (Warszawa 1996),
  • K. Maliszewski, Nowa poezja polska 1989-1999 (Wrocław 2005),
  • M. Cyranowicz, Cztery typy rzeczywistości (O poetach urodzonych w latach siedemdziesiątych), [w:] Rocznik Towarzystwa Literackiego im. Adama Mickiewicza nr 31 (1996),
  • Dwadzieścia lat literatury polskiej 1989-2009. Tom 1, część 1. Życie literackie po roku 1989, pod redakcją D. Nowackiego i K. Uniłowskiego (Katowice 2010),
  • Poesía a contragolpe. Antología de poesía polaca contemporàanea (autores nacidos entre 1960 y 1980), selección y traducción Abel Murcia, Gerardo Beltrán y Xavier Farré. Prólogo Xavier Farré (Zaragoza 2012).

Te publikacje stanowią nie tylko świadectwo bogactwa literackiego okresu, ale również ukazują różnorodność podejścia do analizy twórczości Rafała Rżanego w kontekście szerszych zjawisk w literaturze polskiej.

Przypisy

  1. Polska Bibliografia Literacka (PBL) [online], pbl.ibl.poznan.pl [dostęp 30.05.2023 r.]
  2. Interesujący artykuł: BazHum – Historia i zarys współczesnej struktury organizacyjnej karate shito-ryu [online], bazhum.pl [dostęp 30.05.2023 r.]
  3. 18.12: Język współczesnej poezji – dyskusja panelowa [online], www.granice.pl [dostęp 30.05.2023 r.]

Oceń: Rafał Rżany

★★★★★
Średnia ocena:4.96 Liczba ocen:22