Marian Mikołaj Łącz, urodzony 5 grudnia 1921 roku w Rzeszowie, był postacią niezwykle interesującą zarówno w świecie sportu, jak i kultury. Zmarł 2 sierpnia 1984 roku w Warszawie.
Był on polskim piłkarzem, który zdobył uznanie jako reprezentant Polski w piłce nożnej. Jego talent i determinacja przyczyniły się do jego sukcesów na boisku.
Nie ograniczał się jednak tylko do sportu; jego kariery splatały się z teatrem i filmem, gdzie również odnosił pewne osiągnięcia jako aktor. Powodzenie w różnych branżach świadczy o jego wszechstronnych umiejętnościach oraz dużej pasji do sztuki i sportu.
Życiorys
Marian Łącz rozpoczął swoją edukację w szkole podstawowej, a następnie kontynuował w I Państwowym Gimnazjum im. ks. Stanisława Konarskiego oraz w II Państwowym Liceum i Gimnazjum im. Stanisława Sobińskiego. Jego kariera sportowa zainaugurowała się w 1936 roku, kiedy to dołączył do klubu Resovia Rzeszów. Początkowo grał na pozycji bramkarza, jednak szybko przeszedł na pozycję napastnika.
W trakcie II wojny światowej brał udział w tajnych meczach piłkarskich, będąc zawodnikiem klubu Sokół Rzeszów. Po zakończeniu wojny, dołączył do klubu Baltia Gdańsk, gdzie pozostawał do momentu, gdy postanowił rozwiązać umowę po zmianie nazwy klubu. Wkrótce potem stał się częścią ŁKS Łódź.
W sezonie 1948 odnotował imponujący wynik, zdobywając 17 goli. Rok później, z 18 bramkami na koncie, zdobył tytuł wicekróla strzelców. W 1949 roku po raz pierwszy wystąpił w barwach reprezentacji Polski w meczu przeciwko Rumunii. Następnie przeniósł się do Warszawy, gdzie kontynuował karierę jako zawodnik Polonii Warszawa. W 1956 roku zakończył swoją przygodę z piłką nożną.
Podczas swojego pobytu w ŁKS, Łącz równocześnie studiował w Państwowej Wyższej Szkole Aktorskiej, zakończając studia w 1950 roku. Od tamtej pory występował w Teatrze Wojska Polskiego w Łodzi w latach 1948-1949, a później w Teatrze Polskim w Warszawie od 1949 do 1981 roku. Przez wiele lat łączył swoją pasję do piłki nożnej z aktorstwem, zarówno na scenie teatralnej, jak i w słuchowiskach Teatru Polskiego Radia.
W 1951 roku podczas Festiwalu Polskich Sztuk Współczesnych, zdobył III nagrodę za odgrywaną rolę Jana Kubicy w „Trzeba było iskry” Leona Pasternaka oraz Andrzeja Wiechy w „Dobrym człowieku” Krzysztofa Gruszczyńskiego w Teatrze Polskim w Warszawie. W dniu 19 stycznia 1955 roku, na wniosek Ministra Kultury i Sztuki, odznaczono go Medalem 10-lecia Polski Ludowej.
Był mężem znanej aktorki Haliny Dunajskiej oraz ojcem aktorki Laury Łącz. Zmarł w Warszawie i został pochowany w grobowcu rodzinnym na cmentarzu Powązkowskim, w kwaterze 105-2-18.
Filmografia
Filmografia Mariana Łącza obejmuje szereg ról w polskiej kinematografii, które miały miejsce na przestrzeni wielu lat. Poniżej przedstawiona jest szczegółowa lista jego filmów:
- 1956: Cień – jako Stefan,
- 1956: Zemsta – jako murarz,
- 1959: Lotna – jako kapral,
- 1962: Zerwany most – jako łącznik z dowództwa kompanii,
- 1962: Gangsterzy i filantropi – jako milicjant,
- 1963: Skąpani w ogniu – jako plutonowy Tomala,
- 1964: Barwy walki – jako partyzant AL,
- 1964: Spotkanie ze szpiegiem – jako kierowca PKS,
- 1965: Święta wojna – jako Zakrzewski, trener Sparty,
- 1965: Podziemny front – jako barman w kasynie (odc. 1),
- 1968: Kierunek Berlin – jako plutonowy Walasek,
- 1969: Ostatnie dni – jako plutonowy Walasek,
- 1970: Przygody psa Cywila – jako oficer prowadzący szkolenie psów (odc. 2),
- 1970: Wakacje z duchami – jako milicjant pilnujący zamku (odc. 7),
- 1974: Janosik – jako zbójnik Słowak,
- 1974: Zwycięstwo – jako plutonowy Walasek,
- 1976: Brunet wieczorową porą – jako pan Andrzej, bileter w kinie,
- 1976: Polskie drogi – jako ułan Iwaniuk (odc. 1),
- 1977: Lalka (serial telewizyjny) – jako żołnierz na Węgrzech,
- 1977: Kochaj albo rzuć – jako organizator pogrzebu Johna Pawlaka,
- 1977: Dziewczyna i chłopak – jako gajowy (odc. 4-6),
- 1978: Co mi zrobisz, jak mnie złapiesz – jako chłoporobotnik na dworcu,
- 1978: Zielona miłość – jako robotnik, podwładny Karola,
- 1978: Ślad na ziemi – jako robotnik w windzie,
- 1980: Dom – jako pan Misiek, pracownik klubu piłkarskiego (odc. 2),
- 1980: Grzeszny żywot Franciszka Buły – jako Ficek, król biedaszybów,
- 1981: Miś – jako inkasent,
- 1981: Białe tango – jako ojciec Teresy (odc. 3),
- 1982: Popielec – jako Krzemień,
- 1983: Alternatywy 4 – jako Władysław Matraszak, sąsiad Balcerka na Pradze,
- 1984: Pan na Żuławach – jako chłop zza Buga (odc. 1).
Każda z wymienionych ról podkreśla talent aktorski Mariana Łącza oraz jego wkład w polskie kino.
Przypisy
- Marian Łącz z boiska biegł do teatru. Gwiazdor "Janosika" nie ukrywał zamiłowania do dobrej zabawy. onet.pl, 21.11.2022 r. [dostęp 21.11.2022 r.] (pol.).
- a b Marian Łącz, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 11.12.2023 r.]
- Marian Mikołaj Łącz - ku pamięci. Ogrody Wspomnień. Cmentarz Internetowy [online], www.ogrodywspomnien.pl [dostęp 11.12.2023 r.]
- Łącz zostaje w ŁKS-ie, „Sport”, 04.08.1949 r. [dostęp 26.08.2020 r.]
- L.L. S. L.L., Ciężko wywalczone zwycięstwo zielonych. Warta – ŁKS 4:3 (2:0). Ze stanu 2:0 na 2:3 – Smólski strzelcem zwycięskiej bramki., „Nowiny Sportowe. Tygodniowy dodatek Głosu Wielkopolskiego.”, 14.07.1947 r. [dostęp 12.06.2020 r.] Brak numerów stron w czasopiśmie
- Cmentarz Stare Powązki: KAZIMIERA DUNAJSKA, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 02.11.2019 r.]
- M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 – Uchwała Rady Państwa z dnia 19.01.1955 r. nr 0/196 – na wniosek Ministra Kultury i Sztuki.
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Adrian Ochalik | Zygmunt Kisielewski | Bolesław Smela | Adam Asanov | Fred Zinnemann | Krystyna Lenkowska | Jerzy Bandrowski | Grażyna Kania | Jacek Napiórkowski | Joanna Lech | Krystyna Maciejewska (piosenkarka) | Konrad Materna | Jakub Pacześniak | Stanisław Domarski | Hubert Gotkowski | Michał Jurkiewicz | Jakub Mróz | Bogusław Kudłek | Andrzej Bąk | Stanisław GibińskiOceń: Marian Łącz