Grażyna Kania to postać, która zasługuje na szczegółowe omówienie ze względu na swoje bogate osiągnięcia artystyczne oraz pedagogiczne.
Urodziła się 24 kwietnia 1971 roku w Rzeszowie, a jej talent, determinacja i zaangażowanie w sztukę po dziś dzień inspirują wielu.
Jako reżyserka teatralna, aktorka oraz tłumaczka, a także pedagożka, Grażyna Kania koncentruje się na przekazywaniu wartości sztuki kolejnym pokoleniom.
Życiorys
Grażyna Kania jest absolwentką prestiżowych uczelni artystycznych, w tym Wydziału Baletowego w Policealnej Państwowej Szkole Wokalno-Baletowej w Gliwicach oraz Wydziału Aktorskiego oraz Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej im. Leona Schillera w Łodzi. Uzupełniając swoje wykształcenie, ukończyła także Wydział Reżyserii Teatralnej Hochschule für Schauspielkunst „Ernst Busch” w Berlinie.
Jej debiut aktorski miał miejsce 30 kwietnia 1996 roku na scenie Teatru im. Stefana Jaracza w Łodzi, gdzie zagrała rolę Dorki w sztuce „Zimowa opowieść” Williama Szekspira, reżyserowanej przez Bogdana Hussakowskiego.
W swojej karierze artystycznej Kania zdobyła szereg stypendiów, w tym Stypendium Zagraniczne Uniwersytetu Jagiellońskiego, Stypendium Naukowe Ministerstwa Kultury i Sztuki, a także stypendia Fundacji im. Alfreda Toepfera w Hamburgu oraz Fundacji im. Heinricha Bölla w Berlinie. Warto również zwrócić uwagę na Stypendium Literackie NRW „Künstlerdorf Schöppingen”, które otrzymała za swoje osiągnięcia.
Od 1999 roku Grażyna Kania jest aktywna jako reżyserka teatralna, a od 2002 roku również na terenie Polski. Współpracowała z wieloma uznawanymi teatrami, w tym z Deutsches Nationaltheater w Weimarze, Maxim-Gorki-Theater w Berlinie, Berliner Festspiele, oraz Teatrem Wybrzeże w Gdańsku, Teatrem Polskim w Poznaniu, Teatrem Polskim we Wrocławiu, Teatrem Polskim w Bydgoszczy, Teatrem Rozmaitości, Teatrem Dramatycznym oraz Teatrem Powszechnym w Warszawie.
W ciągu swojej kariery artystycznej zrealizowała wiele różnych inscenizacji, w tym także projekty międzynarodowe. Jej prace znalazły się na czołowych polskich festiwalach teatralnych, a sama Kania otrzymała liczne wyróżnienia i nagrody, takie jak nominacja do Niemieckiej Nagrody Teatralnej FAUST, nominacja do Feliksa Warszawskiego czy nagroda za reżyserię na Festiwalu KONTAKT w Toruniu oraz Grand Prix na Festiwalu KONTRAPUNKT w Szczecinie.
Ponadto, Grażyna Kania pracuje jako tłumaczka z języka niemieckiego oraz angielskiego, przełożając takie dzieła jak „Woyzeck”, „Liliom”, „In a Dark Dark House”, „Haarmann”, „Weibsteufel” oraz „Lulu”. Również pełniła rolę docentki aktorstwa na berlińskich uczelniach wyższych, takich jak UdK w latach 2001 i 2011 oraz HfS „Ernst Busch“ w latach 2011-2016 oraz 2016-2021, a także na PWSFTviT w Łodzi w latach 2013-2018.
W 2018 roku przetłumaczyła „Podstawy gry aktorskiej” (Grundlagen der Schauspielkunst) autorstwa Margarete Schuler i Stefanie Harrer. Oprócz tego, jest autorką „Ćwiczeń dodatkowych”, „Suplementu” oraz „Glosariusza”. Publikacja ta ukazała się w Wydawnictwie Naukowym PWSFTviF w Łodzi, w serii Techniki Aktorskie. Jej osiągnięcia kulminowały w 2016 roku, kiedy to uzyskała stopień doktora sztuki w Państwowej Wyższej Szkole Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej w Łodzi. Obecnie mieszka w Berlinie.
Inscenizacje (wybór)
W repertuarze Grażyny Kania znalazły się różnorodne inscenizacje, które przyciągają uwagę swoją głębią oraz oryginalnością. Oto wyselekcjonowane tytuły dramatów, które miały swoje miejsce na scenie:
- Ocaleni, Edward Bond,
- Colonel Bird, Hristo Boytschev,
- Intryga i miłość, Friedrich Schiller,
- Beczka Prochu, Dejan Dukowski,
- Czułostki, Sergi Belbel,
- Krew, Sergi Belbel,
- Wiara Nadzieja Miłość, Ödön von Horváth,
- Blackbird, David Harrower,
- Kobieta z morza, Henrik Ibsen,
- Nordost, Torsten Buchsteiner,
- Timm Thaler oder das verkaufte Lachen, Grażyna Kania według powieści James Krüss (inne języki),
- Liliom, Ferenc Molnár,
- Sieroty, Dennis Kelly,
- Wizyta starszej Pani, Friedrich Dürrenmatt,
- W mrocznym mrocznym domu, Neil LaBute,
- Romeo i Julia, William Shakespeare,
- Po sezonie, Ödön von Horváth,
- Sceny myśliwskie z Dolnej Bawarii, Martin Sperr.
Każdy z tych utworów przynosi unikalne przesłanie oraz styl, które sprawiają, że inscenizacje są niezwykle interesujące oraz różnorodne.
Przypisy
- Grażyna Kania_CV [online], grazyna-kania [dostęp 12.09.2021 r.]
- Podstawy gry aktorskiej [online], Wydawnictwo PWSFTviT w Łodzi [dostęp 12.09.2021 r.]
- Stowarzyszenie AutorówS.A. ZAiKS, 2008, OCLC 864246112 [dostęp 12.09.2021 r.]
- Grażyna Kania, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 31.03.2017 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Jacek Napiórkowski | Joanna Lech | Krzysztof Napiórkowski | Jarosław Odrowąż-Pieniążek | Edmund Zechenter | Maria Piech | Leopold Löffler | Gustaw Fiszer | Grzegorz Kwiecień | Emil Granat | Jerzy Bandrowski | Krystyna Lenkowska | Fred Zinnemann | Adam Asanov | Bolesław Smela | Zygmunt Kisielewski | Adrian Ochalik | Marian Łącz | Krystyna Maciejewska (piosenkarka) | Konrad MaternaOceń: Grażyna Kania