Jan Czapliński

Wojsko i służby mundurowe

Jan Kazimierz Czapliński, ur. 7 października 1870 roku w Rzeszowie, a zmarły 29 września 1934 roku w Krakowie, to postać o znaczącym dorobku w historii Polski. Był on generałem brygady Wojska Polskiego, co świadczy o jego wysokiej pozycji w strukturach wojskowych.

Dodatkowo, Czapliński był także doktorem nauk prawnych, co podkreśla jego intelektualne osiągnięcia oraz wkład w rozwój prawodawstwa i technologii wojskowej w Polsce.

Życiorys

Jan Czapliński przyszedł na świat 7 października 1870 roku w Rzeszowie, w rodzinie Antoniego Jana Kantego (1829–1907), który zajmował stanowisko dyrektora okręgu skarbowego w Tarnowie, oraz Józefy Petronelli z Wilkoszów (1839–1922). Miał pięcioro rodzeństwa: Stanisława (1867–1900), Zofię (1873–1972), Marię (1876–1950), Józefa (1877–1955) oraz Wandę (ur. 1879). Swoje wykształcenie rozpoczął w gimnazjum w Krakowie, a kontynuował je na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego.

W dniu 30 maja 1893 roku podjął praktykę w korpusie oficerów audytorów. Dwa lata później, w 1895 roku, został powołany do służby wojskowej w tym korpusie i przydzielony do Galicyjskiego Pułku Piechoty Nr 15 z siedzibą we Lwowie na stanowisko audytora. W okresie 1900–1904 pełnił obowiązki w Sądzie Garnizonowym w Przemyślu, a w latach 1904–1914 w Sądzie Garnizonowym w Krakowie. W trakcie I wojny światowej, od 1 sierpnia 1914 do 15 września 1915, Czapliński służył na froncie. Następnie, w latach 1916–1918, pełnił rolę referenta prawnego w 1 Korpusie.

1 lutego 1919 roku uzyskał przyjęcie do Wojska Polskiego z zatwierdzeniem dotychczasowego stopnia pułkownika audytora. Wkrótce potem został sędzią Naczelnego Sądu Wojskowego w Warszawie. 26 marca 1921 roku został zatwierdzony w stopniu generała podporucznika Korpusu Sądowego, z datą wsteczną na 1 kwietnia 1920 roku. Z dniem 1 września 1921 roku przeszedł w stan spoczynku, uzyskując prawo do noszenia munduru. 26 października 1923 roku Prezydent RP Stanisław Wojciechowski zatwierdził go w stopniu generała brygady.

Jan Czapliński zmarł 29 września 1934 roku w Krakowie. Jego miejsce spoczynku znajduje się na cmentarzu Rakowickim w Krakowie, w części wojskowej przy ulicy Prandoty (kwatera 6 WOJ-wsch-10). Był mężem Jadwigi z Pogorzelskich (1877–1955), córki prezesa sądu w Krakowie. Para nie miała dzieci.

Awanse

Jan Czapliński przeszedł przez znaczną ścieżkę awansów w swojej karierze audytorskiej, która ilustruje jego rozwój zawodowy. Poniżej przedstawiamy poszczególne stopnie, które osiągnął:

  • praktykant audytor (niem. Praktikant-Auditor) – 30 maja 1893,
  • nadporucznik audytor (niem. Oberleutnant-Auditor) – 1 maja 1895,
  • kapitan audytor 2 klasy (niem. Hauptmann-Auditor 2. Klasse) – 1 maja 1897,
  • kapitan audytor 1 klasy (niem. Hauptmann-Auditor 1. Klasse) – 1900 (starszeństwo z 1 maja 1897),
  • major audytor (niem. Major-Auditor) – 1 listopada 1909,
  • podpułkownik audytor (niem. Oberstleutnant-Auditor) – 1 maja 1914,
  • pułkownik audytor (niem. Oberst-Auditor) – 1 maja 1917.

Ordery i odznaczenia

Jan Czapliński, znany ze swojej służby wojskowej, został odznaczony licznymi medalami oraz orderami, które świadczą o jego zasługach i poświęceniu.

  • Krzyż Rycerski Orderu Franciszka Józefa z dekoracją wojenną – 7 października 1915,
  • Brązowy Medal Zasługi Wojskowej na wstążce Krzyża Zasługi Wojskowej,
  • Brązowy Medal Jubileuszowy Pamiątkowy dla Sił Zbrojnych i Żandarmerii – 2 grudnia 1898,
  • Krzyż Jubileuszowy Wojskowy – 2 grudnia 1908.

Przypisy

  1. Genealogia rodziny Czaplińskich [online], www.rodzina.czaplinski.pl [dostęp 31.08.2021 r.]
  2. Lokalizator Grobów - Zarząd Cmentarzy Komunalnych [online], www.zck-krakow.pl [dostęp 31.08.2021 r.]
  3. Rydel 2001, s. 89-90.
  4. Stawecki 1994, s. 93.
  5. Kryska-Karski i Żurakowski 1991, s. 83, autorzy podali datę 15 września.
  6. Dz. Pers. MSWojsk. Nr 70 z 7.11.1923 r., s. 738.
  7. Dz. Pers. MSWojsk. Nr 28 z 16.07.1921 r., s. 1161.
  8. Dz. Pers. MSWojsk. Nr 13 z 2.04.1921 r., s. 582.
  9. Dz. Rozk. MSWojsk. nr 13 z 1919 roku, poz. 462.
  10. Ranglisten 1918, s. 1739.
  11. Ranglisten 1917, s. 1348.
  12. Ranglisten 1916, s. 1007.
  13. Schematismus 1914, s. 1140.
  14. Schematismus 1905, s. 1106.
  15. Schematismus 1904, s. 1094.
  16. Schematismus 1901, s. 1075.
  17. Schematismus 1898, s. 397, 1017.
  18. Schematismus 1896, s. 964.
  19. Schematismus 1896, s. 353.
  20. Schematismus 1895, s. 991.
  21. Schematismus 1894, s. 1029.
  22. Schematismus 1900, s. 417, 1055.
  23. Kolekcja, s. 30.
  24. Kolekcja, s. 29.
  25. Kolekcja, s. 28.

Oceń: Jan Czapliński

★★★★★
Średnia ocena:4.67 Liczba ocen:19