Bolesław Zając


Bolesław Stefan Zając, urodzony 30 marca 1892 roku w Rzeszowie, był osobą o wielkim znaczeniu w historii Polski. Pełnił funkcję kapitana intendenta w Wojsku Polskim, co świadczy o jego zaangażowaniu w odzyskanie niepodległości przez Polskę.

Jako działacz niepodległościowy, Zając przyczynił się do dążeń narodowych w okresie, gdy kraj zmagał się z trudnościami. Niestety, stał się on również jedną z wielu ofiar tragicznych wydarzeń, jakie miały miejsce w czasie II wojny światowej.

Jego życie zakończyło się wiosną 1940 roku w Charkowie, gdzie spotkał się z brutalną rzeczywistością zbrodni katyńskiej, która dotknęła wielu polskich oficerów.

Życiorys

Bolesław Zając przyszedł na świat 30 marca 1892 roku w Rzeszowie, który wtedy należał do Królestwa Galicji i Lodomerii. Urodził się w rodzinie, której przedstawicielami byli Szymon oraz Izabela z Szymańskich. Zakończenie nauki w klasie ósmej miało miejsce 30 czerwca 1910 roku w c. k. Gimnazjum w Wadowicach. Już 11 lutego 1911 roku zdał egzamin dojrzałości, a tego samego roku rozpoczął studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego, jednocześnie aktywnie uczestnicząc w działaniach Związku Strzeleckiego w Wadowicach.

W sierpniu 1914 roku zdecydował się wstąpić do Legionów Polskich. Podczas I wojny światowej walczył w 2 i 3 pułku piechoty. Po kryzysie przysięgowym w lipcu 1917 roku, znalazł się w Polskim Korpusie Posiłkowym. Uczestniczył w bitwie pod Rarańczą w dniach 15–16 lutego 1918, po której został internowany w Bustyaháza oraz Száldobos. Następnie wstąpił do armii austro-węgierskiej, gdzie został wysłany na front włoski.

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 roku, Bolesław złożył przysięgę wojskową w Wojsku Polskim. 17 lipca 1919 roku, jako podoficer 38 pułku piechoty, został mianowany podporucznikiem rachunkowym z datą 1 lipca 1919. Już 9 listopada 1920 roku zatwierdzono jego awans na kapitana gospodarczego, datowany na 1 kwietnia 1920. W tym czasie służył w Intendenturze Dowództwa Okręgu Generalnego Lwów.

W czerwcu 1921 roku został odkomenderowany do UJ celem ukończenia studiów prawniczych, a jego macierzystą jednostką pozostał Wojskowy Okręgowy Zakład Gospodarczy Nr VI we Lwowie. 3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu kapitana, z starszeństwem od 1 czerwca 1919 roku. Posiadał 150. lokatę w korpusie oficerów administracji, w dziale gospodarczym. Następnie objął stanowisko zastępcy kierownika w Kierownictwie Rejonu Intendentury Gniezno.

W 1928 roku służył w Rejonowym Zakładzie Żywnościowym we Lwowie. W marcu 1931 roku nastąpił jego transfer z Kierownictwa Administracji Pieniężnej rejonu Lwów II do Kierownictwa Administracji Pieniężnej w siedzibie Dowództwa Okręgu Korpusu Nr VI we Lwowie. Później, w Szefostwie Intendentury DOK VI, zajmował stanowisko kierownika referatu. 15 sierpnia 1933 roku przeszedł do korpusu oficerów intendentów. W marcu 1939 roku był zarządcą Składnicy Materiału Intendenckiego nr 6 we Lwowie.

Podczas kampanii wrześniowej 1939 roku, po inwazji ZSRR na Polskę, Bolesław Zając w niejasnych okolicznościach trafił do niewoli sowieckiej i został osadzony w Starobielsku. Wiosną 1940 roku został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Charkowie. Jego ciało potajemnie pochowano w bezimiennej mogile zbiorowej w Piatichatkach, a od 17 czerwca 2000 roku miejsce to uznawane jest za Cmentarz Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie. Bolesław figuruje na liście Gajdideja pod numerem 1225.

W dniu 5 października 2007 roku minister obrony narodowej, Aleksander Szczygło, pośmiertnie awansował go na stopień majora. Oficjalne ogłoszenie awansu miało miejsce 9 listopada 2007 roku w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.

Ordery i odznaczenia

Bolesław Zając był osobą odznaczoną wieloma nagrodami, które świadczą o jego oddaniu oraz poświęceniu w trudnych czasach. Poniżej przedstawiamy listę jego odznaczeń, które stanowią ważny element jego życia i kariery.

  • Krzyż Niepodległości – przyznany 9 listopada 1931 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”,
  • Krzyż Walecznych trzykrotnie – pierwszy raz 6 stycznia 1923 „za czyny orężne w bojach b. 3 pp Leg. Pol.”,
  • Srebrny Krzyż Zasługi,
  • Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921,
  • Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości,
  • Odznaka Pamiątkowa Więźniów Ideowych.

Te odznaczenia w sposób szczególny ukazują zaangażowanie Bolesława Zająca w działania na rzecz ojczyzny oraz jego determinację, by służyć społeczeństwu w trudnych momentach historycznych.

Przypisy

  1. Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 20.10.2024 r.]
  2. Janusz Cisek, Ewa Kozłowska, Łukasz Wieczorek: Słownik Legionistów Polskich 1914-1918 : Zając Bolesław Stefan. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 20.10.2024 r.]
  3. Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 05.10.2007 r. w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie.
  4. Zbrodnia katyńska, miedzy prawdą i kłamstwem [online], edukacja.ipn.gov.pl, 2008, s. 215 [dostęp 17.09.2024 r.]
  5. Prezydent RP wziął udział w uroczystościach „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów” [online], prezydent.pl [dostęp 26.08.2024 r.]
  6. Harmonogram odczytywania nazwisk osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie [online], policja.pl, s. 1-4 [dostęp 28.08.2024 r.]
  7. „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”. Portal polskiej Policji. [dostęp 15.09.2023 r.]
  8. Księga Cmentarna Charkowa 2003, s. LXXIV.
  9. Rybka i Stepan 2006, s. 338.
  10. Dz. Pers. MSWojsk. Nr 2 z 06.01.1923 r., s. 26.
  11. Rocznik Oficerski 1928, s. 774.
  12. Rocznik Oficerski 1932, s. 371.
  13. Dz. Pers. MSWojsk. Nr 5 z 03.08.1931 r., s. 276.
  14. Dz. Pers. MSWojsk. Nr 10 z 15.09.1933 r., s. 175.
  15. Dz. Rozk. Wojsk. Nr 80 z 26.07.1919 r., poz. 2716.
  16. Dz. Pers. MSWojsk. Nr 45 z 24.11.1920 r., s. 1222.
  17. Spis oficerów 1921, s. 513, 961.
  18. Rocznik Oficerski 1923, s. 1266, 1294, 1317.
  19. Rocznik Oficerski 1924, s. 1150, 1176, 1198.
  20. Lista starszeństwa 1922, s. 382.
  21. Sprawozdanie 1910, s. 19, 43.
  22. Sprawozdanie 1911, s. 47.
  23. Dz. Pers. MSWojsk. Dodatek do Dz. Pers. MS Wojsk. Nr 32 z 13.08.1921 r., s. 12.
  24. Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 20.10.2024 r.]

Oceń: Bolesław Zając

Średnia ocena:4.83 Liczba ocen:20