Kobiety z Podkarpacia w walce z okupantem – film na Dzień Kobiet
Film o tym jak kobiety z Podkarpacia: Maria Mirecka Loryś, Władysława Jedynacka oraz Lidia Greger walczyły zarówno z pierwszym jak i drugim okupantem w czasie II wojny światowej.
Żyć misją
Obraz „Kobiety z Podkarpacia w walce z okupantem” mówi o kobietach, które w czasie II wojny światowej były zaangażowane w konspiracyjne działania Państwa Podziemnego na terenie Podkarpacia. W dokumencie wypowiadają się historycy, znawcy tematyki okupacyjnej, a także główne bohaterki: Maria Mirecka Loryś, Władysława Jedynacka oraz Lidia Greger i ich rodzina czy znajomi. Panie są już w zaawansowanym wieku. Widać jednak wyraźnie, że odznaczają się energią, pogodą ducha i wciąż żyją misją, która była im powierzona w latach młodości. Ich piękno i urok osobisty, sprawiają, że z przyjemnością słuchamy opowieści z czasów wojny.
Dziewczyny z wartościami
Maria Mirecka-Loryś
Panie opowiadają o sytuacjach, z którymi musiały mierzyć się w czasie swojej działalności, od oficjalnego zaprzysiężenia. Wiele z nich przeżyło śmierć członków rodziny, przyjaciół, więzienie. Nie wszystkie opowieści są jednak pełne grozy – wiele z nich to ciepłe i urocze anegdoty. Praca przedstawionych kobiet Podkarpacia była służbą Polakom i ojczyźnie i na to też zwracają uwagę, mówiąc, że tym wartościom poświęciły swoją młodość. Bóg, honor i ojczyzna stanowiły dla nich punkt odniesienia, już w młodych latach i później. Wiele ich rówieśniczek przypłaciło to życiem.
Troska o człowieka – kobiecość na wojnie
Jedna z bohaterek filmu zauważa, że wówczas praca kobiet i mężczyzn w konspiracji była tak samo ważna. Kobiety pełniły najczęściej inne funkcje, ale nie oznaczało to dyskryminacji. Panie zaangażowane w pracę podziemia na naszych terenach zajmowały się głównie przenoszeniem wiadomości i pieniędzy, dbaniem o zakwaterowanie partyzantów i los walczących. Do ich zadań należało dbanie o wyżywienie przebywających w lasach żołnierzy, stąd też częste „załatwianie” produktów spożywczych, co w czasach wojennych nie było wcale łatwe. Równie trudne było zapewnienie im ciepłej odzieży i obuwia. Kobiety wspominają o ludziach, którzy wkładali swoją ciężką pracę w pomoc walczącym oraz o tych, którzy donosili i przez których doszło do wielu aresztowań. W filmie możemy też usłyszeć o ich odczuciach, gdy dowiadywały się o masowych mordach na ludności żydowskiej.
Nie tylko Mazowsze
Materiał pozwala poznać nie tylko sylwetki i zakres konspiracyjnych obowiązków konkretnych podkarpackich pań, ale także całą, szeroką działalność kobiecego podziemia na naszych obszarach w czasie wojny i okupacji. W szkole najczęściej poruszana jest tematyka bohaterów stolicy, film pozwala uzupełnić wiedzę o bogatej działalności miejscowych patriotów.
Dobra inicjatywa
Film został realizowany w 2018 r. dzięki Fundacji Wczoraj i Jutro przy pomocy środków przyznanych przez Zarząd Województwa Podkarpackiego, w ramach konkursu dotacyjnego „Niepodległa Wczoraj dziś jutro. Był opublikowany m.in. przez kanał Patriotyczne Podkarpacie. Reżyserem jest Marcin Kowalski.